مفهوم فضای شهری/،پایان نامه گسترش پیاده راه ها |
فضای شهری به باور اندیشمندان معماری و شهرسازی، فراتر از فضای کالبدی و مولفههای هندسی آن است. فضای شهری در یک تعریف عام، شامل فضای زندگی شهروندانی است که آگاهانه یا ناآگاهانه برای رسیدن به مقاصد مختلف طی میشود (پاکزاد، 1375).
ماتین، خیابان ها، بلوارها، میدانها، پارک های شهر به انضمام نماهای ساختمانی که آن فضا را تعریف نمودهاند جزء فضای شهری و در حیطه مطالعات طراحی شهری میداند (گلکار، 1387 (.
فضاهای شهری بخشی از فضاهای باز و عمومی شهرها هستند که به همه مردم اجازه میدهد که به آن دسترسی داشته باشند و در آن فعالیت کنند (تیبالدز،1385 ،21). بنابراین، فضای شهری را میتوان مکان تبلور و تجمع انسانهایی دانست که دارای الگوهای رفتاری متفاوتی هستند. انسان در این محیط شهری حضور یافته و با فعالیت و تعاملات اجتماعی به کالبد آن جان میبخشد. به طور کلی، فضاهای شهری به محلی اطلاق می شود که دارای سه مشخصه زیر باشد:
- بازبودن و دسترس پذیربودن فضا
- عمومی بودن فضا
-برقراری تعاملات اجتماعی در فضا (اعتماد،53،1384).
فضاهای شهری مکانهایی هستند که در آنها رفتارهای مدنی، اجتماعی جاری گردیده و روابط و مناسبات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی موجود در بطن جامعه شهری تبلور مییابد (زال نژاد، 1389، 59). فضاهای شهری دارای حیطه گسترده از عملکردها از جمله برخورد اجتماعی و تبادل افکار شهروندان، وقوع حوادث و رخدادها، ایجاد تصویر ذهنی و ادراک از سیمای شهر، برقراری فعالیت ها و دادوستد ها، تردد و جابجایی، وقوع هنجارهای اجتماعی، توجه به عوامل موثر بر پایداری محیطزیست بوده (رفیعیان و خدائی،1389 ،92) و نیازهایی همچون راحتی، آسودگی، حضور غیر فعال در فضا، حضور فعال در فضا، کشف را برای شهروندان مرتفع مینماید (عباس زادگان ،152،1384).
فضای شهری مکانی است برای جاری شدن رفتارهای مدنی- اجتماعی ناشی از روابط و مناسبات اقتصادی-اجتماعی و فرهنگی موجود در بطن جامعه شهری که آن را نباید به صورت مجزا بلکه میبایست، همچون عنصری از ساخت فضایی شهر شناخت. فضای شهری علاوه بر دارا بودن ویژگیهای معمارانه که در ایجاد ارتباط بصری و حرکتی انسان با فضا نقش دارند، میبایست در بردارندهی امکانات ویژه دیگری در جهت تسهیل روابط انسانی با یکدیگر نیز باشد. فضای شهری بدین ترتیب با تسهیل جریان شهروندی از طریق حس تعلق انسان به محیط فضای ساخته شده از جنبه کالبدی و به اجتماع از طریق تسهیل کنشهای متقابل انسانها با یکدیگر حیات مدنی را به کالبدهای شهری تزریق خواهد کرد. به بیانی دیگر، فضای شهری به مفهوم صحنهای است که فعالیتهای عمومی زندگی شهری در آنها به وقوع میپیوندند. خیابانها، پارکها و میدانهای شهر فضای فعالیتهای انسانی را شکل می دهند این فضاهای پویا در مقابل فضاهای ثابت و بیتحرک محل کار و سکونت، اجزای اصلی و حیاتی شهر را تشکیل می دهند و شبکه های حرکت، مراکز ارتباطی و فضاهای عمومی بازی و تفریح را در شهر تأمین میکند.در سالهای اخیر توجه به فضاهای شهری در همه جا رواج یافته و فضاهایی از قبیل پارک، مجموعههای پیاده و باغچه و محورهای پیادهروی برای استفادههای مختلف مردم ساخته شده است (ایرانمنش، 1383، 13).
بنابراین شرط اساسی برای اینکه یک فضای عمومی، فضای شهری تلقی شود اینست که در آن تعامل و تقابل اجتماعی صورت گیرد. پس آندسته از نرم فضاها و سخت فضاها که بستر تعامل اجتماعی نیستند فضای شهری نامیده نمیشوند (خادمی و همکاران، 1386، 24-18).
2-3- انواع فعالیت در فضای شهری
فرم در حال بارگذاری ...
[پنجشنبه 1400-03-06] [ 08:42:00 ب.ظ ]
|