گزارش‌دهی سرمایه فکری

 تعریف گزارش سرمایه فکری  بر طبق شرکت دانمارکی  : منظور از گزارش دهی سرمایه فکری، ارائه یک تصویر کلی از شرکت با تاکید بر ارزشهای نرم و نامشهود می باشد.

معمولاً از این شرکتها از این گزارش های سالانه برای ایجاد یک وجهه و شهرت و تصویری خوبی از شرکت در فضای عمومی استفاده می کنند.در گزارش سرمایه فکری می بایستی سه حوزه مهم زیر لحاظ شود:

الف ) حوزه سرمایه انسانی

1. نمای کارکنان: شامل اطلاعاتی درباره توزیع سنی و جنسی و تعداد کارکنانی که در تولید و توزیع و فناوری اطلاعات و فروش وبازاریابی و سایر بخشهای اداری فعالیت می کنند.
2. تحصیلات: شامل اطلاعات تحصیلی و تجربه کارکنان .
3. آموزش: شامل شاخصهایی درباره آموزش های ارائه شده از سوی شرکت برای کارکنان مانند تعداد ساعات آموزشی .
4. تعهد و انگیزش : درصد کارکنانی ارتقا یافته به تعداد کل کارکنان و درصد کارکنانی که دارای احساس قدردانی صریح هستند یا کسانی که احساس می کنند که از آنها قدردانی شده است.و تعداد کارکنانی که احساس می کنند که عقاید آنها مورد توجه قرار گرفته است. و تعداد کارکنانی که احساس می کنند که دریک محیط کاری شادی فعالیت می کنند.
5. ترک خدمت کارکنان : شامل اطلاعاتی درباره افراد تازه کار و افرادی که جابجا شده اند و درصد گردش پرسنل .
6. نتایج : رضایت کلی آنها از شغل بوسیله شاخصهای فهرست رضایت وسایر معیارهایی مانند غبیت به خاطر بیماری و صدمات و ضرر از دست دادن ساعات کاری .

ب )  حوزه سرمایه ساختاری :

1. زیر ساخت یا زیر بنا کلی : شاخص تجهیزات در نظر گرفته شده برای اداره ها و ظرفیت کامپیوترهاو خدمات تلفنی.
2. زیر ساخت مبتنی بر دانش : شامل معیار استفاده از پایگاه داده و اینترانت شرکت.
3. حمایت و پیشتیبانی مشتری : شامل ظرفیت شرکت برای نزدیکی و ارتباط با مشتریان واقعی و بالقوه.
4. فرآیندهای اداری : شامل کارایی فرآیندها
5. نوآوری : شامل سرمایه گذاریهای صورت گرفته در بخش کالا و بهبود کالا و تعداد کالا ها و خدمات جدید.
6. بهبود کیفیت : ارزیابی گواهی نامه ها و مجوزهای های گرفته شده توسط شرکت.

ج) حوزه سرمایه ارتباطی

1. نمای مشتریان
2. مشتریان و تصویر شرکت در نزد ذینفعان
3. اشاعه و شبکه سازی
4. شدت و تراکم همکاری با سایر بخشهای خارج از شرکت

باید توجه کرد که این گزارشهای باید در دو بازه زمانی t , t-1  نشان داده شود و حتی روابط متقابل بین این سرمایه ها نیز گزارش شود.( Ordo´n˜ez de Pablos,2003)

تمامی مدلهای گزارش‌دهی که اخیراً ایجاد شده‌اند در یک نکته اشتراک داشته‌اند و آن این است که همگی آنها سعی داشته‌اند تا تصویری از داراییها و منابع سرمایه فکری را نمایش بدهند که می‌تواند و یا دارای توانایی ایجاد و خلق ارزش هستند و قبلاً در مدلهای گزارش‌دهی مالی سنتی وجود نداشته است.

ویژگیهای مشترک و مشابه این چهارچوب‌ها مورد استفاده در اکثر مدلهای گزارش‌دهی سرمایه فکری: (Brooking, 1996 and  Svieby, 1997 and Edvinsson et al., 1997)

• • همه این چهارچوبها دارای یک دیدگاه مدیریتی هستند بخاطر اینکه از فرایندها و فعالیتهایی که باعث خلق سرمایه فکری می‌شود شروع کرده‌اند این مدلها سعی دارند تا این فعالیتهای و فرآیندهای را با استراتژیهای شرکت مرتبط سازند.
  • تمامی این مدلهای گزارش‌دهی بر طبق و براساس چهارچوب کارت امتیازی متوازن (یعنی داشتن یک دیدگاه متوازن) توسعه یافته‌اند بخاطر اینکه این مدلهای سعی داشته‌اند بر تمامی جنبه‌های مختلف مدیریت سرمایه فکری تمرکز یابند و سعی داشته‌اند تا تصویری کلی و واقعی از اجزای مختلف سرمایه فکری و نحوه ارتباط این اجزای با یکدیگر را نشان دهند.
  • این مدلهای سعی نکرده‌اند که اطلاعات درباره سرمایه فکری را در چهارچوب حسابداری سنتی در هم آمیزند و یکپارچه کنند.

• اجزای سرمایه فکری به روش های مختلفی اندازه‌گیری شده‌اند از قبیل روش های مالی، کیفی، کمّی و توصیفات فرایندی نکته جالب این است که هر شرکتی برای خود از مدل و روش خاصی استفاده کرده است و به اندازه سازمانها، دارای مدل و روش هستیم.

اگرچه مدلهای مختلفی از گزارش‌دهی سرمایه فکری وجود دارد و عرضه شده است ولی باید گفت که در تمامی این مدلها، هیچ تعریف واضحی از سرمایه فکری و اجزاء سرمایه فکری و روابط آن وجود ندارد. (Vander Meer – Kooistra et al., 2001)

- Big picture