ویژگی‏ها نیازهای اصلی عابران پیاده

شش نیاز اساسی که شهروندان به مراکز شهری مراجعه می‏کنند عبارتند از ایمنی، کارآمدی، آسایش، پذیرابودن، آسودگی و ارتباط یا تعامل در میان اجتماع. همه این نیازها در خیابان پیاده برآورده می‏شود (Burden, 2001).

بطور کلی، ویژگی‏ها و نیازهای اصلی عابران پیاده را می‏توان به دو گروه فیزیکی که به مباحث جسمی و ابعاد کمی انسان مربوط می‏شود و روانی که جنبه های کیفی و ادراکی را مورد بررسی قرار می‏دهد، تقسیم بندی نمود:

2-17-1- ویژگی‏های  فیزیکی (مادی)

به طور کلی می‏توان حرکت پیاده را به لحاظ فیزیکی به شش فعالیت مختلف تقسیم کرد که عبارتند از: راه رفتن، ایستادن، نشستن، دراز کشیدن، دویدین و بازی کردن. همچنین، از نظر نوع کارکرد فعالیت پیاده می‏توان آن را به دو نوع رفتار پویا[1] مثل راه رفتن و پرسه زدن[2] و رفتار ایستا مثل نشستن، ایستادن و دراز کشیدن تقسیم کرد.

2-17-2- نیازهای روانی (معنوی)

نیازهای روانی عابران پیاده اگر مهمتر از نیازهای مادی نباشد از اهمیتی کمتر برخوردار نیستند. نیازهای اصلی عابران پیاده را به لحاظ روانی می‏توان  در پنج عامل زیر خلاصه نمود:

پیوستگی: عابران پیاده به لحاظ روانی بیشتر به شبکه‏های پیوسته تمایل دارند که همه مبدأها را به همه مقصدها، بدون وقفه و بریدگی ارتباط دهد.

کوتاهی: پیاده‏ها نسبت به فاصله‏ها فوق العاده حساس‏اند و عموماً کوتاه‏ترین مسیر را انتخاب می‏کنند. مسیرهای بهتر ولی طولانی‏تر معمولاً مورد استفاده قرار نمی‏گیرند.

زیبایی و امنیت: پیاده‏راها در اوقات خلوت، خود را کاملاً بی دفاع حس می‏کنند و به مسیرهایی نیاز دارند ک در آنها احساس امنیت کنند. به علاوه، اگر مسیرهای پیاده جذاب باشد، تعداد بیشتری از آن استفاده می‏کنند و سفرهای طولانی تری پیاده صورت می‏گیرد.

ایمنی: پیاده‏ها، به دلیل حساسیت نسبت به فاصله، معمولاً کوتاه‏ترین مسیر را انتخاب می‏کنند؛ حتی اگر ایمنی این مسیر کافی نباشد. به این دلیلی، اگر اختلاف طو مسیر ایمن با کوتاهترین مسیر زیاد است، گاهی لازم می‏شود که به طریق فیزیکی مانع استفاده پیاده‏ها از کوتاه‏ترین مسیر شوند(کاشانی جو، 1393: 33).

2-18- شاخص های ایجاد پیاده‏راه شهری

افراد و موسسات مختلفی از جمله سازمان برنامه ­ریزی منطقه سن دیه گو، آقای کاشانی جو و ….  شاخص‏هایی جهت ایجاد پیاده‏راه ارائه کرده ­اند که به چند نمونه از آنها در زیر اشاره شده است.

کریستوفر الکساندر معیارهای فضای مطلوب شهری را اینگونه بیان می‏کند:

• لزوم وجود خیابان برای عابر پیاده
• کاربری­های متنوع و مختلط در فضای شهری
• ایجاد فضاهای مثبت در فواصل بناها
• به حداکثر رسانیدن مشارکت شهروندان در طراحی فضای شهری
• ایمن بودن عابر پیاده از تغییرات جوی
• رعایت مقیاس انسانی در طراحی شهری( رئیسی، 1386: 14).

مونت گومری اظهار می­دارد می­دارد که اگرچه تفکر راجع به یک مکان موفق، رفتن به آنجا و فهمیدن این که این مکان خوب است یا نه کار ساده­ای است، اما فهمیدن این که چرا این مکان موفق است و این که چرا این مکان موفق است و این که چگونه این موفقیت با ایجاد و قرار دادن شرایط درست ایجاد شود بسیار مشکل­تر است. وی پس از بررسی های مختلف معیارهایی را بر می­شمارد که خصوصیت یک فضای شهری موفق را معرفی می­ کنند:

• باید اشکال طراحی محیط جالب و با انگیزه باشد.
• نشاط شهری و خیابانی و انس با محیط وجود داشته باشد.
• مکان شهری باید پر ابهام باشد تا کاربر بتواند در آن جست و جو کند.
• فضاهای شهری باید تعجب بر انگیز بوده و در عین حال موجب آگاهی شده، ایجاد بحث و گفتگو کنند و نشاط و شادی بیافرینند.
• مکان­های راحت و متنوعی برای نشستن و انتظار وجود داشته باشد.
• امکان انتخاب، تنها بودن، خلوت و ناشناس ماندن افراد فراهم باشد.
• تغییر فصول روند زندگی روزانه و توجه به آن را بی اهمیت نکند، بلکه بخش کاملی از تغییرات مداوم شهر باشد.( Montgomery,1998)
• شاخص­ های دام نوزی(dom nozzi) برای ایجاد، توسعه و نگهداری یک پیاده‏راه(کاشانی جو، 1389: 71-84).:
• تمرکز شاد برای عابرین پیاده
• تراکم های مسکونی
• اندازه ها با مقیاس انسانی
• خرده فروشی های فعال و گوناگون
• آرام سازی ترافیک، فعالیت 24 ساعته
• محوطه­های باریک
• محافظت در برابر آب و هوا
• پیاده­رو های عریض
• تجهیزات غیر مزاحم
• نمای اصلی فعال ساختمان
• نمای متعادل
• همجواری
• بلوک های کم طول
• دور منظر انتهایی
• بنگاه های تجاری مناسب

Active Behavior

Stroll