آمار استنباطی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………102

 

 

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

 

 

بحث و نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………………………………………107

 

 

تحلیل فرضیه ها ……………………………………………………………………………………………………………………………………………110

 

 

تفسیر نتایج ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………111

 

 

نتیجه گیری براساس یافته های تحقیق………………………………………………………………………………………………………….112

 

 

پیشنهادات برای محققین آینده ……………………………………………………………………………………………………………………..113

 

 

محدودیت ها …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..113

 

 

منابع ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..114

 

 

پیوست (ضمائم ) …………………………………………………………………………………………………………………………………………….116

 

 

پرسشنامه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………117

 

 

فهرست جداول                                                                         صفحه

 

 

جدول 1-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « جنسیت »……………………………………………………………………………..51

 

 

جدول 2-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « سن »……………………………………………………………………………………52

 

 

جدول 3-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « تحصیلات »……………………………………………………………………………53

 

 

جدول 4-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « شغل »………………………………………………………………………………….54

 

 

جدول 5-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « سن همسر »………………………………………………………………………….55

 

 

جدول 6-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « تحصیلات همسر )) ………………………………………………………………56

 

 

جدول 7-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « شغل همسر »………………………………………………………………………..57

 

 

جدول 8-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « سن ازدواج خود »………………………………………………………………..58

 

 

جدول 9-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « سن ازدواج همسر »……………………………………………………………..59

 

 

جدول 10-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « فرزند چندم خانواده »……………………………………………………….60

 

 

جدول 11-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « همسر فرزند چندم خانواده »……………………………………………..61

 

 

جدول 12-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « داشتن فرزند »……………………………………………………………………62

 

 

جدول 13-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « زندگی والدین با هم   »……………………………………………………..63

 

 

جدول 14-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « زندگی با والدین »………………………………………………………………64

 

 

جدول 15-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « موافقت با ازدواج »………………………………………………………………65

 

 

جدول 16-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « موافقت خانواده با همسر))………………………………………………….66

 

 

جدول 17-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « دخالت خانواده در زندگی »………………………………………………..67

 

 

جدول 18-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « دخالت خانواده همسر »……………………………………………………..68

 

 

جدول 19-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « آشنایی قبل ازدواج »………………………………………………………….69

 

 

جدول 20-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « نسبت فامیلی داشتن »……………………………………………………….70

 

 

جدول 21-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « ازدواج از روی خواسته »…………………………………………………….71

 

 

جدول 22-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « یکسان بودن فرهنگی »………………………………………………………72

 

 

جدول 23-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « تجربه ازدواج »……………………………………………………………………73

 

 

جدول 24-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « درک نشدن از طرف همسر»………………………………………………74

 

 

جدول 25-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « درک نشدن خلق و خو از طرف همسر »…………………………..75

 

 

جدول 26-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « رضایت نداشتن از ویژگی های شخصیتی همسر »…………….76

 

 

جدول 27-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « ایفا نشدن مسئولیت ها در زندگی مشترک »……………………77

 

 

جدول 28-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « رضایت بخش نبودن روابط با همسر »……………………………….78

 

 

جدول 29-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « خشنودی نبودن از نحوه تصمیم گیری »…………………………..79

 

 

جدول 30-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « رضایت نداشتن از وضعیت اقتصادی »……………………………….80

جدول 31-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « رضایت نداشتن از نحوه اوقات فراغت »……………………………..81

 

 

جدول 32-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « خشنود نبودن از نحوه ابراز عشق »……………………………………82

 

 

جدول 33-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « رضایت نداشتن از نقش والدین »……………………………………….83

 

 

جدول 34-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « قابل اطمینان نبودن همسر »…………………………………………….84

 

 

جدول 35-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « تحقیر شدن از طرف همسر »…………………………………………….85

 

 

جدول 36-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « در میان گذاشتن مشکلات با همسر »………………………………..86

 

 

جدول 37-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « تصمیم گیری مالی »………………………………………………………….87

 

 

جدول 38-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « خرج کردن پول بدون اجازه همسر »…………………………………88

 

 

جدول 39-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « ناراحتی از نزدیکی غیر منصفانه »……………………………………..89

 

 

جدول 40-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « اختلاف نظر در رسیدگی به فرزندان »………………………………90

 

 

جدول 41-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « بوجود نیامدن مشکلات از طرف والدین »………………………………91

 

 

جدول 42-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « اختلاف نداشتن در اعتقادات مذهبی »……………………………..92

 

 

جدول 43-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « کله شق بودن همسر »……………………………………………………….93

 

 

جدول 44-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « ترس از درخواست نیاز از همسر »……………………………………..94

 

 

جدول 45-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « جر و بحث نداشتن »………………………………………………………….95

 

 

جدول46-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « رضایت نداشتن از میزان پس انداز »……………………………………96

 

 

جدول 47-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « ارضا نشدن از لحاظ جنسی »…………………………………………….97

 

 

جدول 48-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « عصبانی نشدن از همسر »…………………………………………………..98

 

 

جدول 49-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « باعث خجالت نشدن از طرف همسر »………………………………99

 

 

جدول 50-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « تحت نظر بودن »……………………………………………………………..100

 

 

جدول 51-1-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « ضعیف نبودن زنان در مقابل مردان »………………………………101

 

 

جدول 1-2-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « عوامل اجتماعی و گرایش به طلاق»…………………………………..102

 

جدول 2-2-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « عوامل فرهنگی و گرایش به طلاق»……………………………………103

 

 

جدول 3-2-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « افسردگی و گرایش به طلاق»…………………………………………….103

جدول 4-2-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « ازدواج مجدد و گرایش به طلاق»……………………………………….104

 

 

جدول 5-2-4 مربوط به توزیع فراوانی متغیر « استفاده از دارو و آرابخش و گرایش به طلاق»…………………..105

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول:       کلیات پژوهش

 

 

 

 

(1-1)

 

 

چند سالی است که اختلافات زندگی زناشویی در جامعة ما بیشتر شده و بدنبال آن, درصد طلاق رو به افزایش است. بنابراین, طلاق به مفهوم دورکیمی (1987) به یک پدیدة اجتماعی تبدیل شده است. بدین معنی که از سویی, قشر یا طبقه و یا گروهی را نمی توان در جامعة امروز یافت که از اِپیدمی طلاق در امان باشد. از سطح تحصیلکرده ها تا بی سوادها, از سطح ثروتمند ها تا فقیر ها و یا از دیندارها تا بی دین های افراد جامعه از عارضة طلاق مصون نمانده اند. از سوی دیگر, طلاق یک پدیدة چند بعدی و چند علتی است. بنابراین محدود به یک علت خاص نظیر اقتصاد نمی باشد.چرا طلاق در جامعة ما رو به افزایش است؟ چه عواملی در رشد طلاق دخالت داشته اند؟ مسئلة طلاق هم فکر مسئولین جامعه را بخود مشغول کرده و آنها را نگران کرده است, هم دل مشغولی تعدادی از دانشگاهی ها و پژوهشگران حوزۀ خانواده شده است. و همه در صدد یافتن پاسخی برای این پرسش ها و ارائة راه حل هایی برای خروج از این مقولة آسیب زا هستند. در طی چند سال پژوهش پیرامون خانواده به صورت غیر مستقیم و از زاویه ای دیگر یعنی مطالعه پیرامون عوامل رضایت از زندگی زناشویی (منادی, 1383) به این امر علاقه مند شده اند یقینا نه ادعای پاسخگویی کامل به این پرسش ها را داشته و نه علل مختلفة این موضوع را کاملا شناسایی کرده است. ولی در پی نتایج پژوهش های کیفی (منادی, 1385) صورت گرفته پیرامون خانواده می توان بخشی خاص را از دیدگاهی خاص در سطح طرح مسئله عنوان کرد.بدین منظور به کمک طرح یک نظریة جامعه شناسی تلاش می کنیم تا حدودی مسئلة طلاق را کالبد شکافی کرده و توضیح دهیم.پیر بوردیو جامعه شناس شهیر و معاصر فرانسوی معتقد است که هر انسانی دارای یک عادت واره [1] می باشد. (بوردیو,1989 )منظور از عادت واره, مجموعة طرحواره هایی است که یک انسان در طول زندگی خود بر اساس برخورد با محیط های مختلف مانند : خانواده, رسانه ها, نهاد آموزش و پرورش و گروه همسالان کسب می کند. این طرح واره ها مانند : چگونه غذاخوردن, چگونه پوشیدن, چگونگی ارتباطات اجتماعی, ذوقیات, مشغولیات انسان می باشند.طبق نظریة بوردیو عادت وارة هر فرد، نیروی محرکة اعمال و رفتار روزمرة اوست که در مرکز سرمایه های فرهنگی اش[2] جای دارد. منظور از سرمایه های فرهنگی, طبق نظر بوردیو, ترکیبی از عادت واره, شناخت ها, آگاهی ها, آموزش ها و مدارک تحصیلی می باشد. (بوردیو, 1989) این شناخت ها و آگاهی ها می توانند به صورت کلاسیک و آکادمیک در آموزشگاه ها کسب شده باشند و یا به صورت خود آموزی [3] و یا غیر کلاسیک آموخته شده باشند.

 

 

در هر صورت به زعم بوردیو, سرمایه های فرهنگی و عناصر سازندۀ آنها مقوله هایی اکتسابی و آموختنی هستند. ولی به باور وی عادت واره ها نقش مهمتر و جدی تری در هدایت و کنترل رفتارها و اعمال انسان ها دارند.

 

 

ضعف بنیه فرهنگی و عدم آگاهی و پایبندی به ایمان و تقیدات مذهبی خانواده‌ها، بخصوص در میان والدین؛ به عنوان مهمترین عامل سستی روابط خانوادگی و در نتیجه افزایش طلاق در ایران اعلام شد.

 

 

[1] Habitus

 

 

[2] Capital Culturel

 

 

[3] Autodidacte