مسئولیت کارفرما

مسئولیت کارفرما را در۲ بخش بحث می کنیم اول مسئولیت کارفرما در مقابل خساراتی که از ناحیه کارگرانش به اشخاص وارد می شود و بحث بعدی مسئولیت کارفرما در مقابل خسارات و صدمات زیان هایی است که کارگر کارفرما متحمل می شود . مسئولیت کارفرما در مقابل این صدمات که به این اشخاص وارد می شود به چه نحو است ؟
اولین بحث : آیا کارفرما در مقابل خسارتی که کارگرانش به اشخاص ثالث وارد می کنند مسئول هست یا خیر . مسئولیت کارفرما بر چه مبنایی مسئول است ؟ و آیا اگر کارفرما ثابت کند تقصیری مرتکب نشده باز مسئول جبران خسارت تلقی می شود یا خیر ؟
آیا ماده ۱۲ ق.م.م که کارفرما را مسئول دانسته نافی مسئولیت عامل ورود زیان اصلی هست یا خیر ؟ و اگر کارفرما نافی مسئولیت کارگر نیست ، اگر علیه هم کارفرما و کارگر طرح دعوا شود مسئولیت این افراد در مقابل زیان دیده به چه نحو است .
و منظور ماده ۱۴ ق.م.م در مشق اول ماده چیست ؟ حال با توجه به این سوالات ما به تمامی موضوعات  می پردازیم . وقتی به ماده ۱۲ ق.م.م نگاه می کنیم می بینیم که ق.گ برای کارفرما مسئولیت بسیار سنگین قائل شده است به نحوی که با نگاه گذرا به ماده ۱۲ ق.م.م به این نتیجه می رسیم که مسئولیت کارفرما ، مسئولیت مبتنی بر تقصیر نیست چرا ؟
قطعاً مسئولیت در ماده ۱۲ برمبنای مسئولیت بر تقصیر نیست ، زیرا مسئولیت آن اگر بر مبنای واقعی بود قبول نکرده ، حتی اگر ثابت کنی تقصیر نکردی باز هم مسئولی . بنابراین چیزی بیش از اثبات بی تقصیری لازم   است ، کارفرما علاوه بر این که ثابت کند تقصیر نکرده بلکه باید ثابت کند تمام احتیاط های متعارف که اشخاص متعارف در اوضاع و احوال قضیه در نظر می گیرند و در چنین مواقعی به کار می برند به کار گرفته با وجود تمام تلاش ها و احتیاط ها خسارت وارد شده در این صورت که مسئول شناخته نمی شود . یعنی ق.گ در ماده ۱۲ مثل ماده ۲۲۷ و ۲۲۹ ق.م آورده[1] در ماده ۱۲ ق.م.م گفته شده کارفرما مسئول جبران خسارت است مگر ثابت کند تمام احتیاط ها را رعایت کرده و خسارت به بار آورده یا تمام احتیاط ها را به کار می گرفت باز هم خسارت به وجود می آمد . در چه صورت کل احتیاط های مذبور را به کار بگیریم باز هم جلوگیری از زبان امکان ندارد فقط در صورت وقوع حادثه قوه قاهره [2]
بنابراین در ماده ۲۲۷ و ۲۲۹ ق.م قانون گذار در بحث مسئولیت قراردادی برای متعهد فرض تقصیر کرده بود برای کارفرما فرض تقصیر شده (ق.گ برای کارفرما فرض تقصیر گذاشته) و می گوید بر ۲ مبنا از مسئولیت معاف می شوی :
جایی که مسئولیت بر مبنای خطر است هیچ چیزی نمی تواند مسئولیت را از دوش او بردارد و از مسئولیت معاف شود اگر ق.گ نظریه خطر را پذیرفته بود و همه احتیاط ها و ثابت کردن ها برای معاف شدن کمک نمی کرد . در نظریه خطر مسئولیت مطلق است .
دومین مطلب : لفظ کارکنان اداری باید از کارمند تفکیک شود ، کارکنان اداری ، کارمند تلقی نمی شود و در ماده ۱۲ ق.گ در ماده کارکنان و کارمندان ذکر نکرده و از لفظ کارگر و کارکنان اداری استفاده کرده چرا ؟ زیرا ماده ۱۲ راجع به کارفرمایانی که مشمول قانون کار هستند و کارفرمایان مشمول کار هستند تمام افرادی را که تحت شمول او هستند کارگر به معنی تمام تلقی می شوند . کارگر به معنای عام به معنای کار کن تلقی ولی کارکن شامل کارمند نیست ، (منظور از کارکنان اداری : کارگرانی هستند که در محیط کارگاه کار اداری کارگاه را انجام می دهند . (پرسنلی- امور اداری شرکت) که به اصطلاح کارکنان اداری گویند . ق.گ گفته فرقی بین این فرد و شخصی که کار یدی انجام می دهد و کسی که کار اداری انجام می دهد نیست

[1] که متعهد قرارداد مسئول اجرای قرارداد است و اگر قرارداد را اجرا نکند صرف اثبات بی تقصیری وی کفایت نمی کند بلکه باید ثابت کند علت عدم اجرای قرارداد به دلیل یک حادثه خارجی ، غیرقابل پیش بینی ، غیرقابل دفع بوده

[2] غیر قابل اجتناب