امروزه با پیشرفت کشورها وصنعتی شدن جوامع ودر نتیجه ایجاد زندگی ماشینی وهوای آلوده صنعتی موجب ورود مواد سمی خطر ناکی همچون سرب،به محیط زیست واثرات نامطلوب آن بر سیستم فیزیولوژیک بدن واعمال ارگانهای مختلف بدن در نتیجه به خطر افتادن حیات انسان وسایر موجودات شده است.سرب یکی ازفلزات سنگین است که به دلیل استفاده گسترده در صنعت به یک ماده آلوده کننده محیطی تبدیل شده که می‌تواند اثرات زیانباری روی سلامتی انسان داشته باشد (جیوبیری وهمکاران[3]، 1997؛کمبرلی،[4]1997).سرب میزان محیطی هورمونهای تیروئیدی و میزان پایه ای آنها را تغییر می دهد(گوستافسون وهمکاران، [5]1989).همچنین محققان نشان دادند که تماس مزمن با سرب باعث هیپوتیروئیدیسم می شود(بنوواکوکورن، 2000[6]).
گیاهان در طول تاریخ به طرق مختلفبر زندگی انسان اثر گذاشته واثرات حفاظتی وپیشگیری کننده آنها درمهار بیماریهای خاص به اثبات رسیده وروز به روز افزایش می یابد. این خاصیت اغلب به‌علت وجود تركیبات آنتی اكسیدانی در گیاهان از جمله ویتامینC، ویتامینB ، كاروتنوئیدها، لیكوپن‌ها و فلاونوئیدهایی می‌باشد كه موجب جلوگیری از آسیب‌های ناشی از رادیكال‌های آزاد می‌شوند(میتراوهمکاران[7]  ،1998 ؛سان[8] ،2000؛ ینگ [9]وهمکاران ،2001).

بسیاری از این تركیبات دارای اثرات پیشگیری كننده بوده و می‌توانند در برخی جوامع با احتمال زیاد در مهار بیماری‌های خاص مورد استفاده قرارگیرند (یوسپا،2000[10]).

گیاه شنگ از جمله مهمترین گیاههان دارویی درطب سنتی ایران می باشد.واثرات آنتی اکسیدانی(حاجی محمودی وهمکاران[11]، 2012) درمان خونریزیهای گوارشی(سینگ[12]، 2008)،قابض وترمیم کننده پوستدر مورد این گیاه به اثبات رسیدهاست(گوارا[13]، 2003).

.

در این میان آنچه که از اهمیت زیادی برخوردار بوده وتا کنون مورد بررسی قرار نگرفته است اثر حفاظتی عصاره شنگ (Tragopogon pratensis) بر رفع مسمومیت ناشی ازسرب درتغییرات غلظت هورمونهای تیروئیدی  T3 T4 TSHدرموش‌ صحرایی نرمی باشد.

دراین پژوهش هورمونهای T3 T4 TSHبه عنوان مهمترین هورمورنهای بدن انسان مورد برررسی قرار گرفته وسپس اثر عصاره گیاه شنگ وسرب را نیز بر تغییر غلظت این هورمونها بررسی کرده ایم که نتایج در مجموع بیانگر مسیر روشنی است که بر اساس آن در آینده می توان ارتباط گیاهان دارویی را با برخی از بیماریها مشخص نمود ودر درمان بسیاری از بیماریها از گیاهان بهره جست.

[1] Moeller

[2] Kar et al

[3] Jubery et al

[4] Kimberlie

[5] Gustafson et al

[6] Banovac& Koren

[7] Mitraet al

[8] Sun

[9] Yang et al

[10] Yuspa

[11] Hajimahmoodi et al

[12] Singh