مدل ریاضی PVRP

تابع هدف مدل برابر با مجموع دوهزینه ناوگان وکل مسافت طی شده به وسیله آن است. جزء اول نشان می‌دهد که اگر خودرو v مورد استفاده قرار گیرد. آنگاه هزینه  به سیستم تحمیل خواهد شد. جزء دوم مبین هزینه کل مسافت طی شده به وسیله ناوگان است. پارامتر ، جزء دوم هدف را به هزینه تبدیل می‌کند تا دیمانسیون جزء اول ودوم یکسان باشد. محدودیت (2-9) و (2-10)تضمین می‌کنند که هر خودروکه از مرکز گسیل شده مجددا بدان برگردد. محدودیت(2-11)و(2-12) تضمین می‌کند که به هر نقطه تقاضا به تعداد دفعات تعیین شده مراجعه صورت گیرد. محدودیت (2-11) بیان می‌کند که به نقطه i باید  خودرو وارد شود. محدودیت (2-12) بیان می‌کند که از نقطه i باید  خودروخارج شود. محدودیت (2-13) تضمین می‌کند هر خودرویی که به یک نقطه وارد می‌شوداز آن نیز خارج شود (محدودیت تعادل). محدودیت (2-14) اطمینان می‌دهد که کل تقاضای سرویس داده شده توسط هر خودرو از ظرفیت آن تجاوز نکند. محدودیت (2-15) اطمینان می‌دهد که کل زمان سرویس برای هر خودرو از حداکثر مجاز تجاوز نکند. محدودیت (2-16) مربوط به حذف زیر‌تورها است. زیرتورها عبارتند از مسیرهایی که در آن انبار وجود ندارد. (ازجمله مشکلات مسائل VRP وجود زیر تورها است که یکی از راه حل‌های آن استفاده از زیر‌مجموعه‌ها برای گره‌ها است. بدین صورت که برای مسأله‌ای با N گره باید تمام ترکیبات دوتایی، سه‌تایی، تا N‌تایی آن را تشکیل داده و محدودیت‌های مربوط به آنها را نوشت و به دلیل تعداد بسیار بالای ترکیبات فوق معمولا ابتدا بودن در نظر گرفتن این محدودیت‌ها مسأله حل می‌شود و در صورتی که زیر توری تشکیل نشده باشد، جواب حاصل جواب بهینه مسأله نیز است اما اگر یک یا چند زیر‌تور تشکیل شود باید با اضافه نمودن محدودیت‌های زیر‌تور‌های تشکیل شده مجددا مسأله حل شود. فرایند فوق ممکن است چندین بار تکرار شود که معمولا بسیار زمانبر بوده و به همین لحاظ در مسائلی که تعداد گره‌ها زیاد باشد اعمال نمی‌شود.

الگوریتم‌های پیشنهاد شده برای حل PVRP به دو دسته کلی روش‌های ابتکاری و فراابتکاری طبقه‌بندی می‌شوند. روش‌های ابتکاری بطور وسیعی برای حل PVRP مورد بررسی قرار گرفته‌اند. اکثر این روش‌ها، رویکردهای بهینه‌سازی چند مرحله‌ای دارند، که به دنبال حل مسأله به صورت ترتیبی می‌باشند. راسل و گریبین در سال 1991، یک رویکرد چند مرحله‌ای را برای حل PVRP ارائه کردند. اولین مرحله از روش پیشنهادی شامل یک الگوریتم ابتکاری است، که جواب‌های اولیه را بوسیله یک روش تقریبی شبکه تعمیم یافته تولید می‌کند. مرحله بعدی شامل یک روش ابتکاری تعویضی است، که کل هزینه سفرها را بر مبنای مسأله فروشنده دوره‌گرد کاهش می‌دهد. در مرحله سوم، کل هزینه سفر مجددا با توجه به مسیرهای حقیقی کاهش می‌یابد. سرانجام، یک مدل عدد صحیح 0-1 برای بهبود بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. چائو و همکارانش در سال 1995، یک روش ابتکاری دو مرحله‌ای را ابدا کردند. برای ایجاد جواب اولیه، آنها یک برنامه‌ریزی خطی عدد صحیح را برای تخصیص ترکیب روزهای بازدید به مشتری‌ها حل کردند. در مرحله بعد، آنها از عملگرهای بهبود دهنده مختلفی بهره جستند(ظهره‌وند،2011). برتازی و همکاران، یک الگوریتم ابتکاری را برای یک حالت خاص از PVRP تحت عنوان مسأله دوره‌ای فروشنده دوره‌گرد (PTSP) را ارائه کردند. الگوریتم آنها یک نوع ساختاری به همرا دستورالعمل‌های بهبود ترکیبی است. در هر تکرار، یک دستورالعمل شهری را که ملاقات نشده است، به ترکیبی از روزهای بازدید تخصیص می‌دهد؛ و در هر روز از ترکیب روزهای بازدید، هر شهر را در بهترین مکان ممکن در تور قرار می‌دهد. فرایند تکرار به طور موقتی متوقف می‌شود، و الگوریتم درصدد بهبود جواب‌های موجود برمی‌آید(برتازی و همکاران،2004).

روش‌های ابتکاری امروزه با ظهور روش‌های فراابتکاری از قبیل جستجو ممنوعه، جستجو پراکنده، و جستجو همسایگی متغیرها (VNS)، دیگر کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. کوردئو و همکارانش در سال 1997، در این تحقیق یک جستجو ممنوعه ابتکاری را برای حل PVRP که همچنین در حل PTSP مورد استفاده قرار می‌گیرد را معرفی کردند. همسایگی شامل حرکت از یک مشتری از یک مسیر به مسیر دیگر در همان روز، و یا تخصیص یک ترکیب ملاقات جدید به یک مشتری است. اضافه یا حذف کردن یک مشتری توسط عملگر GENI انجام می‌گیرد. جستجو ممنوعه این امکان را فراهم می‌آورد که جواب‌های نشدنی در طول فرایند جستجو از یک تابع جریمه تطبیقی استفاه کنند. آنجلی و اسپرانزا در سال 2002، یک الگوریتم جستجوعه ممنوعه را برای حالت تعمیم یافته PVRP ارائه کردند. در مسأله آنها ماشین‌ها از قابلیت تجدید ظرفیت خود در امکانات بین راهی برخوردار هستند. تولید جواب اولیه در الگوریتم آنها مشابه دستورالعمل الگوریتم جاروب است. جواب‌های اولیه بوسیله دستورالعمل‌هایی بهبود می‌یابند که شامل چهار عملگر جابجایی : تخصیص مجدد، تغییر برنامه بازدید مشتری‌ها، توزیع مجدد، و تقاطع‌ها است. یکی از جذاب‌ترین بخش‌های این الگوریتم پیشنهادی، اجازه ورود جواب‌های نشدنی در طول فرایند جستجو است. به تازگی یک دستورالعمل برای الگوریتم جستجو پراکنده توسط الگره و همکارانش در سال 2007 برای حل یک مسأله برداشت مواد خام برای یک تولید کننده قطعات خودرو، توسعه داده شده است. آنها از یک روش دو مرحله‌ای بهره جسته‌اند، ابتدا توالی از روزها را ایجاد می‌کنند و سپس به تولید مسیر برای هر روز اقدام می‌کنند. آلونسو و همکارانش در سال 2008، یک الگوریتم جستجو ممنوعه را برای تعمیمی از PVRP که در آن ماشین‌ها امکان سرویس‌دهی به بیش از یک مسیر در طول یک روز را بشرطی که از حداکثر زمان تأخیر در سرویس تجاوز نکند، را دارند. با این وجود، برخی محدودیت‌های دسترسی هر ماشین به هر مشتری موجود است. اثر بخشی این الگوریتم پیشنهادی توسط اجرا بر روی برخی نمونه‌های تصادفی و موجود، ثابت شده است. در سال2009 هملمایر و همکارانش، یک VNS را برای حل PVRP توسعه دادند

Generalized Network Approximation Method

Periodic Traveling Salesman Problem

Scatter Search

Variable Neighborhood Search

- تاریخچه مدیریت زنجیره تامین

در طول دو دهه اخیر، مدیران شاهد یک دوره تغییرات شگرف جهانی به واسطه پیشرفت در تکنولوژی، جهانی شدن بازارها و شرایط جدید اقتصاد سیاسی بوده اند. با افزایش تعداد رقبا در کلاس جهانی، سازمان ها مجبور شدند که سریعاً فرآیندهای درون سازمانی را برای باقی ماندن در صحنه رقابت جهانی بهبود بخشند.

در دهه های 70-1960 سازمانها به توسعه جزئیات استراتژی های بازار همت گماردند که بر برآورده کردن «رضایت» مشتریان متمرکز بود. آنها بدین درک نایل آمدند که مهندسی و طراحی قوی و عملیات تولید منسجم و هماهنگ ، پیش نیاز دستیابی به نیازمندیهای بازار و در نتیجه سهم بازار بیشتر است. بنابراین، طراحان مجبور شدند که ایده آل ها و نیازمندیهای موردنظر مشتریان را در طراحی محصولات خود بگنجانند و در حقیقت محصولی را با حداکثر سطح کیفی ممکن، در حداقل هزینه، توام با ایده آل های موردنظر مشتری روانه بازار سازند.

در دهه 1980 با افزایش تنوع در الگوهای موردنظر مشتریان، سازمانهای تولیدی به طور فزاینده ای به افزایش انعطاف پذیری در خطوط تولید، بهبود محصولات و فرآیندهای موجود و توسعه محصولات جدید برای ارضای مشتریان علاقه مند شدند که این موضوع - به نوبه خود - چالشهای جدیدی را برای آنها رقم زد.

در دهه 1990 به موازات بهبود در توانمندیهای تولید، مدیران صنایع درک کردند که مواد و خدمات دریافتی از تامین کنندگان مختلف تاثیر بسزایی در افزایش توانمندیهای سازمان به منظور برخورد با نیازمندیهای مشتریان دارد که این امر به نوبه خود، تاثیر مضاعفی در تمرکز سازمان و پایگاه های تامین و استراتژی های منبع یابی بر جا نهاد. همچنین مدیران دریافتند که صرفاً تولید یک محصول کیفی، کافی نسبت، در واقع تامین محصولات با معیارهای موردنظر مشتری (چه موقع، کجا، چگونه) و با کیفیت و هزینه مورد نظر آنها، چالشهای جدیدی را به وجود آورد. در چنین شرایطی به عنوان یک نتیجه گیری از تغییرات مذکور دریافتند که این تغییرات در طولانی مدت برای مدیریت سازمانشان کافی نیست. آنها باید در مدیریت شبکه همه کارخانجات و شرکتهایی که ورودیهای سازمان آنها را (به طور مستقیم و غیرمستقیم) تامین می کردند، همچنین شبکه شرکتهایی مرتبط با تحویل و خدمات بعد از فروش محصول به مشتری درگیر می شدند. با چنین نگرشی رویکردهایی «زنجیره تامین» و «مدیریت زنجیره تامین» پای به عرصه وجود نهادند.

2-2- ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ و مفاهیم آن

اﻫﻤﯿﺖ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ در ﺗﻌﺮﯾﻒ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻧﻬﻔﺘﻪ اﺳﺖ. اﺳﺘﺪﻟﺮ و کیلگر (2005) زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ را اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ: زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎی  ﺑﺎﻻدﺳﺖ و ﭘﺎﯾﯿﻦ دﺳﺖ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺷﺪه اﻧﺪ و ﺑﺎ ﯾﮏ ﻣﺤﺼﻮل ﯾﺎ ﺧﺪﻣﺖ و از ﻃﺮﯾﻖ اﻧﺠﺎم ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎ و ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﭘﯽ اﯾﺠﺎد ارزش ﺑﺮای ﻣﺸﺘﺮی ﻧﻬﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ.

زنجیره تامین تمام فعالیت های مرتبط با جریان کالا و تبدیل مواد، از مرحله تهیه ماده اولیه تا مرحله تحویل کالای نهایی به مصرف کننده را شامل می شود. بطور گسترده تر یک زنجیره تامین، شامل حداقل دو یا سه سازمان است که از نظر قانونی از هم جدا بوده و توسط جریان های مواد، اطلاعات و مالی به هم مرتبط هستند (شکل2-2). این سازمان ها می توانند سازمان هایی باشند که قطعات و محصولات نهایی تولید می کنند و حتی فراهم کنندگان خدمات لجستیک و خود مشتری نهایی را نیز در بر می گیرند (استدلر و کیلگر، 2005).

     [1]  Stadtler

     [2]  Kilger

ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ و مفاهیم آن

اﻫﻤﯿﺖ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ در ﺗﻌﺮﯾﻒ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻧﻬﻔﺘﻪ اﺳﺖ. اﺳﺘﺪﻟﺮ و کیلگر (2005) زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ را اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ: زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎی  ﺑﺎﻻدﺳﺖ و ﭘﺎﯾﯿﻦ دﺳﺖ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺷﺪه اﻧﺪ و ﺑﺎ ﯾﮏ ﻣﺤﺼﻮل ﯾﺎ ﺧﺪﻣﺖ و از ﻃﺮﯾﻖ اﻧﺠﺎم ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎ و ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﭘﯽ اﯾﺠﺎد ارزش ﺑﺮای ﻣﺸﺘﺮی ﻧﻬﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ.

زنجیره تامین تمام فعالیت های مرتبط با جریان کالا و تبدیل مواد، از مرحله تهیه ماده اولیه تا مرحله تحویل کالای نهایی به مصرف کننده را شامل می شود. بطور گسترده تر یک زنجیره تامین، شامل حداقل دو یا سه سازمان است که از نظر قانونی از هم جدا بوده و توسط جریان های مواد، اطلاعات و مالی به هم مرتبط هستند

این سازمان ها می توانند سازمان هایی باشند که قطعات و محصولات نهایی تولید می کنند و حتی فراهم کنندگان خدمات لجستیک و خود مشتری نهایی را نیز در بر می گیرند (استدلر و کیلگر، 2005).

ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﻧﺠﻤﻦ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ زﯾﺮ را از ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ اراﺋﻪ داده اﺳﺖ: ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻫﻤﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ تامین منابع، ﺗﺒﺪﯾﻞ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﺤﺼﻮل و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ ارﺗﺒﺎﻃﺎت و ﻫﻤﮑﺎری ﻣﯿﺎن اﻋﻀﺎی زﻧﺠﯿﺮه را ﻧﯿﺰ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد. اﯾﻦ اﻋﻀﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﺎﻣﯿﻦ کنندگان، واﺳﻄﻪها، ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن و … ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه تامین ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻋﺮﺿﻪ و ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺑﯿﻦ ﯾﮏ ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﺳﺎزﻣﺎن را ﻫﻢ ﺑﺮ ﻋﻬﺪه دارد (دفی و ستانک، 2005). هیلتوفث (2009) ﻧﯿﺰ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ دﯾﺪﮔﺎﻫﻬﺎﯾﯽ ﻣﻄﺮح ﻣﯽکند ﮐﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﯾﮑﭙﺎرﭼﮕﯽ و ﻫﻤﮑﺎری ﮐﺎرآﻣﺪ ﺑﯿﻦ ﻣﻮاد، اﻃﻼﻋﺎت و ﺟﺮﯾﺎن ﻫﺎی ﻣﺎﻟﯽ در ﻃﻮل زﻧﺠﯿﺮه تاﻣﯿﻦ اﺳﺖ. اﯾﻦ ﯾﮑﭙﺎرﭼﮕﯽ  موﺟﺐ می شود که کالا به موقع، با مقدار مناسب و کمترین هزینه ممکن در مکان مطلوب باشد و نیازهای ﻣﺸﺘﺮی را ارﺿﺎ ﻧﻤﺎﯾﺪ. ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ، ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎی زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺟﺮﯾﺎن ﻣﻮاد را از ﺗﺎﻣﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪه ﺗﺎ ﻣﺸﺘﺮی ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ (شکل 2-2). ﺳﻮ و ﻫﻤﮑﺎران (2008) ﻧﯿﺰ ﺑﺮ اﻫﻤﯿﺖ ﮐﯿﻔﯿﺖ رواﺑﻂ و ﻫﻤﮑﺎری در ﻃﻮل زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ و راﺑﻄﻪ ﻣﯿﺎن ﻋﻨﺎﺻﺮ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ را از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ سازمان ها ﻣﯽ داﻧﻨﺪ.

زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ در ﻣﻘﯿﺎس ﮔﺴﺘﺮده ﺧﻮد ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ ﺑﯿﻦ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ، در ﺣﺎﻟﯽ در ﻣﻘﯿﺎس ﮐﻮﭼﮑﺘﺮ ﺑﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻌﻨﺎی زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ درون ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﻣﯽ باشد. در زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ درون ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ رواﺑﻂ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯿﺎن ﺑﺨﺶ ﻫﺎی وﻇﯿﻔﻪ ای ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ، تولید، خرید ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ و … میﺑﺎﺷﺪ (استدلر و کیلگر، 2005).

     [1]  Stadtler

     [2]  Kilger

      [3] Defee & Stank

      [4] Hilletofth

      [5] Su  et al

اهداف مدیریت زنجیره تامین

ﻫﺪف از ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ ﺑﻬﺒﻮد ﮐﺎراﯾﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ اﺳﺖ ﺗﺎ محصول مناسب، به موقع و با کمترین هزینه به دست مشتری ﺑﺮﺳﺪ (سای و همکاران، 2007). اﻋﺘﻘﺎد ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﯾﯽ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻪ ﻣﺸﺘﺮی و در ﻧﻬﺎﯾﺖ  ﺳﻮددﻫﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﻮد، ﺑﺴﯿﺎری از ﻣﺪﯾﺮان را ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺑﺤﺚ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ (کچن و همکاران، 2004) ، ﺷﻔﯿﻌﯽ و ﻫﻤﮑﺎراﻧﺶ (1388)، ﻋﻮاﻣﻞ سوق دﻫﻨﺪه ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻮی ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ﺑﯿﺎن ﮐﺮده اﻧﺪ: ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎی ﺑﻬﺒﻮد، اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻄﺢ ﺑﺮون ﺳﭙﺎری، ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ، اﻫﻤﯿﺖ ﺗﺠﺎرت ﺟﻬﺎﻧﯽ، اﻓﺰاﯾﺶ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪن، ﻓﺸﺎرﻫﺎی رﻗﺎﺑﺘﯽ، اﻓﺰاﯾﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ و ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻮﺟﻮدی ﻫﺎ.

همچنین شکاری (1384)، اهداف مدیریت زنجیره تامین را به دو دسته اصلی و فرعی تقسیم کرده است که عبارتند از:

اهداف اصلی:

• تاکید بر برآورده ساختن مؤثر تقاضاهای مشتریان
• افزایش سهم بازار و سود برای همه سازمان های درگیر در زنجیره تامین

اهداف فرعی:

• ایجاد توانایی توسعه محصولات جدید
• حداقل نمودن مدت زمانی که یک محصول زنجیره تامین را طی کرده و به دست مشتری نهایی می رسد.
• حداکثر نمودن انعطاف پذیری زنجیره تامین در برآورده کردن نیازهای مشتریان

2-4- فرایندهای مدیریت زنجیره تامین

ﻓﺮﺁﻳﻨﺪﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﮔﺎﻫﻬﺎﻱ ﻣﺘﻔﺎﻭﺗﻲ ﺩﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪﻱ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻣـﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﻗـﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓته        ﺍﻧﺪ که ما در اینجا به سه فرایند عمده آن اشاره خواهیم کرد:

مدیریت اطلاعات: امروزه نقش، اهمیت و جایگاه اطلاعات برای همگان بدیهی است. گردش مناسب و انتقال صحیح اطلاعات باعث می شود تا فرایندها مؤثرتر و کاراتر گشته و مدیریت آنها آسان تر گردد. این نکته در بحث مدیریت اطلاعات در زنجیره، مدیریت سیستم  های اطلاعاتی و انتقال اطلاعات نیز صحت دارد. مدیریت اطلاعات هماهنگ و مناسب میان شرکا باعث خواهد شد تا تاثیرات فزاینده ای در سرعت، دقت، کیفیت و جنبه های دیگر وجود داشته باشد. مدیریت صحیح اطلاعات موجب هماهنگی بیشتر در زنجیره خواهد شد.

مدیریت لجستیک: در تحلیل سیستم های تولیدی، موضوع لجستیک بخش فیزیکی زنجیره تامین را در بر می گیرد. این بخش که کلیه فعالیت های فیزیکی از مرحله تهیه ماده خام تا محصول نهایی شامل فعالیت های حمل و نقل، انبارداری، زمانبندی تولید و … را شامل می شود، بخش نسبتاً بزرگی از فعالیت های زنجیره تامین را به خود اختصاص می دهد. در واقع، محدوده لجستیک تنها جریان مواد و کالا نبوده بلکه محور فعالیت های زنجیره تامین است که روابط و اطلاعات، ابزارهای پشتیبان آن برای بهبود فعالیت ها هستند.

مدیریت روابط: مدیریت روابط، تاثیر شگرفی بر همه زمینه های زنجیره تامین و همچنین سطح عملکرد آن دارد. در بسیاری از موارد، سیستم های اطلاعاتی و تکنولوژی مورد نیاز برای فعالیت های مدیریت زنجیره تامین به سهولت در دسترس بوده و می توانند در یک دوره زمانی نسبتاً کوتاه تکمیل و بکار گمارده شوند. اما بسیاری از شکست های آغازین در زنجیره تامین، معلول انتقال ضعیف انتظارات و توقعات و نتیجه رفتارهایی است که بین طرف های درگیر در زنجیره به وقوع  می پیوندد. علاوه بر این مهمترین فاکتور برای مدیریت زنجیره تامین موفق، ارتباط مطمئن میان شرکا اعتماد متقابل به قابلیت ها و توانایی های یکدیگر داشته باشند. در توسعه هر زنجیره تامین یکپارچه، توسعه اطمینان و اعتماد در میان شرکا از عوامل مهم نیل به موفقیت است (جعفر نژاد، 1387).

      [1] Si et al

      [2] Ketchen et al

راﻫﺒﺮد زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ

ﭘﺲ از ﺑﺤﺚ در مورد ﻣﻔﻬﻮم ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ و زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ در اداﻣﻪ آن را در ﺳﻄﺢ راﻫﺒﺮدی ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﺮده و در ﻣﻮرد راﻫﺒﺮدﻫﺎی زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣﺒﺎﺣﺜﯽ را ﻣﻄﺮح  ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ. ﻣﺎﯾﮑﻞ ﭘﻮرﺗﺮ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ اﻫﻤﯿﺖ  راﻫﺒﺮد در اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎ ﯾﺎ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ  ﻫﺎﯾﯽ ﻣﺘﻔﺎوت از رﻗﺒﺎ اﻧﺠﺎم دﻫﯿﻢ ﯾﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﻓﻌﺎلیتﻫﺎی ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺘﻔﺎوت اﺟﺮا ﮐﻨﯿﻢ (هافمن، 2010). در دهه های اخیر ﮐﺸﻒ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺮ دﺳﺖ ﯾﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﻣﺰﯾﺖ رﻗﺎﺑﺘﯽ از زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣﯽ ﮔﺬرد. در واﻗﻊ ﻧﺤﻮه ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺒﮑﻪ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ و ارﺗﺒﺎﻃﺎت درون آن ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ای ﻣﺘﻔﺎوت، ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺸﺎء اﯾﺠﺎد ﯾﮏ ﻣﺰﯾﺖ رﻗﺎﺑﺘﯽ ﺑﺮای ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺎﺷﺪ. و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ ﻫﺎی ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر اﻣﺮوز، ﺷﯿﻮه ﻃﺮاﺣﯽ اﯾﻦ ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎ و ارﺗﺒﺎﻃﺎت درون آن ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺿﺎﻣﻦ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﯾﺎ ﺷﮑﺴﺖ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺎﺷﺪ (کریستوفر و ترویل، 2002). ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﻔﻬﻮم ﺷﺎﯾﺴﺘﮕﯽ در زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ ﺗﻮﺳﻂ روث و ﺟﮑﺴﻮن ﺑﻪ اﯾﻦ ﺻﻮرت ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ: ﺷﺎﯾﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﯾﮏ ﺗﺨﺼﺺ ﺗﻮﻟﯿﺪی وﯾﮋه اﺳﺖ، ﻣﺎﻧﻨﺪ: ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻫﺎی ﭘﺮﺳﻨﻞ، ﯾﮑﭙﺎرﭼﮕﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ، ﯾﺎ ﻓﻦ آوری ﻫﺎی ﺧﺎص ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻧﻘﻄﻪ از زﻧﺠﯿﺮه ارزش ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺷﺪه و ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ رﻗﺎﺑﺘﯽ ﺑﺮای ﺳﺎزﻣﺎن اﯾﺠﺎد ﻧﻤﺎﯾﺪ. ﺷﺎﯾﺴﺘﮕﯽ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ رﻗﺎﺑﺘﯽ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻮﺟﻮد ﻣﯽ آﯾﺪ و ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻣﯽ ﺷﻮد (روزنویگ و رز، 2007).

ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻋﻤﻠﯽ اﻫﻤﯿﺖ راﻫﺒﺮدﻫﺎی زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ را در ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ و ﻣﺰﯾﺖ رﻗﺎﺑﺘﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ راﻫﺒﺮدﻫﺎی ﺳﺎزﻣﺎن آﺷﮑﺎر ﻣﯽ ﺳﺎزد اﻣﺎ آﻧﭽﻪ واﻗﻌﯿﺖ دارد اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﻔﻬﻮم آن ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ (اسچنلر و همکاران، 2007). ﺑﻪ اﯾﻦ دﻟﯿﻞ دﻣﯿﺘﺮ و همکاران (2006) ﺑﯿﺎن ﻣﯽ دارﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت در  زﻣﯿﻨﻪ اﯾﺠﺎد ﺗﻮازن ﻣﯿﺎن ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ و راﻫﺒﺮد ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺤﺪود و ﻧﺎﮐﺎﻓﯽ اﺳﺖ. ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ در ادﺑﯿﺎت ﻣﻮﺿﻮع، اﻫﻤﯿﺖ ﺗﻮازن ﻣﯿﺎن راﻫﺒﺮدﻫﺎی زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ و ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺴﯿﺎر ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ.

2-6- مفهوم پایداری

اصطلاح پایداری به صورت گسترده سیاستمداران، مطبوعات معروف و ژورنال های معتبر علمی مطرح  می شود.

در حالیکه اولین بررسی ها در زمینه پایداری به فرهنگ های سنتی و قدیمی بر می گردد. توجهات اخیر به این موضوع در حوزه فعالیت های اقتصاددانان و فیلسوفان قابل مشاهده است. بطور همزمان مفهوم پایداری وارد فرهنگ عمومی، کتاب ها و فیلم ها شد. در دهه 1990 مفهوم پایداری وارد مدیریت شده و پس از آن به سرعت افزایش یافته است

      [1] Hofmann

      [2] Christopher & Towill

      [3] Rosenzweig & Roth

      [4] Schnetzler et al

      [5] Demeter