عنوان : شهروندی و جامعه مدنی

 

 

 

 

 

 

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

 

 

تعریف جامعه ی مدنی

 

 

از آنجا که شهروند و شهروندی رابطه ی اساسی با جامعه و تربیت مدنی موجود در آن دارد به تعریفی از جامعه ی مدنی می پردازیم:

 

 

نگاهی به سیر تکوینی جامعه ی مدنی حکایت از آن دارد که بحث جامعه ی مدنی ریشه در گذشته داشته است. در یونان باستان اولین کسانی که به تعریف جامعه ی مدنی پرداخته اند، افلاطون و ارسطو در کتاب های جمهوریت و سیاست بوده اند و به همین ترتیب هر چه جلوتر آمدیم متفکران دیگر به تعریف این مفهوم پرداخته اند. اما با همه ی این ها حقوق سیاسی و تدوین جامعه ی مدنی در غرب در طی قرون اخیر انجام گرفت. این بحث ها از قرن شانزدهم به بعد در آن سوی عالم رونق گرفت و دانشمندانی در این زمینه نظریاتی را در باب نحوه ی اداره جامعه ارائه دادند و مبانی ضروری برای جامعه ی مدنی را پی ریزی کردند، این مبانی بر اساس تفکرات افلاطون، ارسطو، آگوستین قدیس و توماس آکویناس عرضه شد
(امیر احمدی، 1375، ص10، به نقل از: امین پور، 1384، ص36).

 

 

بررسی ها در زمینه ی” جامعه ی مدنی” از زمان افلاطون تاکنون نشانگر طیف وسیعی از
نگرش هایی است که گاهی متفاوت و گاهی متناقض هم بوده اند. این امر می تواند معرف دو چیز باشد: 1- یکی به دلیل مقتضیات اجتماعی این نگرش ها و 2- دوم فلسفه هایی که در این جوامع غالب بوده اند
( مجتبوی ، 1378، 266 به نقل از:فتحی، آ1381، ص13 ) . برای مثال گاهی جامعه ی مدنی به جامعه ای اطلاق می شود که تحت حاکمیت مطلق فلسفه و حکما بر اساس میزان برخورداری طبیعی بشر از عقل و استعداد و حکمت قرار دارد و نه میزان ثروت و اقتدارشان و شامل: طبقات موبدان، سلحشوران، مشاوران و قضات و بردگان می شود که برای گسترش فضیلت و حکمت و شجاعت و خویشتن داری و عدالت بر اساس مشارکت مردم بنا شده است ( همان منبع ،ص 267 ) . همچنین گاه جامعه ی مدنی به جامعه ای گفته می شود که بر اساس طبیعت مدنی انسان و به دنبال به هم پیوستن خانواده ها برای تأمین زندگی مطلوب و یا انتخاب و نظارت مردم بر اعمال دولت و بدون اعتقاد به برتری حاکمان بر قانون تأسیس شود
( مدنی، 1377،ص 132، به نقل از: همان منبع، همان صفحه ) . و نیز سیسیران می گوید: جامعه ی مدنی جامعه ای است که قانون ازلی و جهان شمولی که ناشی از عقل رب النوع بزرگ است و قانون بشری مشروط به سازگاری با قانون ازلی طبیعت در آن حاکم است و همه ی افرادی که از عقل سلیم برای تشخیص قانون طبیعی برخوردارند، در این جامعه حق ملاحظه و قضاوت درباره دولت و قوانینش را دارند
( خسرو پناه و داعی نژاد، 1376، ص152، به نقل از: همان منبع، ص14) . از نظر آگوستین” جامعه ی مدنی” “شهری زمینی” است در مقابل شهر آسمانی که با توافق افراد بشر و برای تأمین صلح و آرامش برقرار می گردد و به کمک استقرار قوانین و دولت، منطبق با نظام فراگیر ربانی اداره می شود
( همان منبع ، ص 152).   “هابز” در کتابی به نام شهروند، جامعه ی مدنی را برای نخستین بار در معنای مدرن آن عرضه می کند. او همچنین مانند بسیاری از متفکران قرن هفدهم میلادی، مفهوم جامعه ی مدنی را از مفهوم دولت جدا نمی سازد. در جامعه ی مدنی او، افراد انسانی برای تشکیل نهاد سیاسی به توافق مشترکی می رسند ( رضایی . 13، ص25 ، به نقل از: فتحی، آ1381، صص16-13 ) . ” لاک”همچون “هابز” جامعه ی مدنی را در برابر وضع طبیعی مطرح می سازد ولی ظهور جامعه ی مدنی را ناشی از وجود تزاحم و جنگ منافع در وضع طبیعی نمی داند بلکه؛ وضع طبیعی او، دارای قانون طبیعی ( یعنی قانون اخلاقی همراه با الزام فراگیر و صادر شده از عقل) است. “لاک” بعد اقتصاد را به مفهوم جامعه ی مدنی می افزاید و برای نخستین بار بین دولت و جامعه ی مدنی تفاوت قائل می شود ( راسل ،1363، ص142 ) . از دیدگاه روسو قلمرو جامعه ی مدنی حاکمیت مالکیت خصوصی است و از مفهوم تمدن نیز جدا نیست. جامعه ی مدنی جایگاه زندگی انسان متمدن و تکوین و تحول علوم و هنرهاست. همچنین او نقّاد تمدنی است که نه تنها انسان را از آزادی و خوشبختی طبیعی خود محروم می سازد بلکه او را به فساد و تباهی نیز می کشاند( رضایی ، 1375، ص22) .

اما کسانی مانند “هابر ماس” تلقی گسترده تری از جامعه ی مدنی دارند. وی جامعه ی مدنی را بستر یک شیوه ی زندگی می داند که در نتیجه ی مدرنیسم و دموکراسی معاصر روبه زوال می رود و جای آن را از آزادی های منفی و دولت رفاه بخش می گیرد که جوهره ی انسان آزاد و مختار و سرنوشت ساز را از میان می برد ( بشیریه، 1377 ص42 ). و اومعتقد است که با بهره برداری از پدیده ای که در دموکراسی به ظهور رسیده، می توان زمینه ی رهایی بخشی از سلطه را فراهم آورد. و به خصوص به “گفت و گو” اهمیت می دهد و بر آن است که فراهم آوردن موقعیت آرمانی “گفت و گو” می تواند به مهار سلطه مدد رساند (باقری، 1384، ص125) .

 

 

و سرانجام مفهوم مصطلح و رایج امروز غرب از جامعه ی مدنی، در مقابل دولت قرار می گیرد و به حوزه ای از روابط اجتماعی اطلاق می شود که فارغ از مداخله ی قدرت های سیاسی و شامل مجموعه ای از تشکل های خصوصی و غیر خصوصی است که به قدرت و قانون وابسته نیستند، ولی به طور کلی ارادی و اختیاری به وجود می آیند، بر خلاف دولت که برای تکمیل قدرت خود وابسته به قانون است. در این معنا جامعه ی مدنی واسطه ای است میان فرد و خانواده از یک سوو دولت از سوی دیگر ( علم الهدی ، 1379 ، ص161، به نقل از: فتحی، آ 1381، ص15 ) . جامعه ی مدنی، جامعه ی سازمان یافته و منظمی است که به گفته هگل بر اساس نظام وابستگی متقابل بنا می شود و با ایجاد آن جامعه از حالت پاشیدگی و تفرقه در
می آید. میان اجزای آن پیوندهای متقابل برقرار می شود، مجموعه ای از لایه ها و نهادهای اجتماعی،
رابطه ی شهروندان و دولت را تنظیم می کنند ( محمدی ،1378 ، ص266 ) .

 

“هوشنگ امیر احمدی” در تعریف نسبتاً جامعی معتقد است: “جامعه ی مدنی حوزه ای است عمومی میان دولت و شهروند که بر اعمال و کردار این دو قطب (دولت و شهروند ) در قبال هم قاعده تعیین می کند. جامعه ی مدنی قلمرو گفتمان ها و روندها، فعالیت ها، جنبش ها و نهادهای اجتماعی سازمان یافته، خودمختار و داوطلبانه ای است که در راستای هدفی مشترک، نظمی حقوقی یا مجموعه ای از قراردادها و ارزش های هماهنگ شکل می گیرد. هدف چنین انجمن ها، فعالیت ها وتمایلات؛ تقویت استعدادهای بالقوه ی اعضا و حمایت از آن ها در مقابل بروز احتمالی اجحاف از طرف دولت، دسته های منسجم و دیگر افراد (عضو یا غیر عضو ) است هدف غایی ایجاد جامعه ای است که در آن چنانکه معروف است با تغییر حکومت ، نام خیابان ها و اماکنش عوض نشود ( امیر احمدی، 1375، ص10: به نقل از امین پور ، 1384، ص36).

 

 

البته جامعه ی مدنی را می توان از چهار منظر خاص بررسی نمود:

 

 

1- جامعه ی مدنی از دید گاه جامعه شناسی عامه: در این دیدگاه ، مراد همان زندگی اجتماعی یا شهرنشینی که انسان ها بنا به ضرورت وجودی خویش و برای گریز از تنهایی و به خصوص تأمین نیازهای اساسی و ضروری خود به تشکیل آن می پردازند. که البته باید براساس قوانین و ضوابط مشخص و
تعریف شده ای باشد تا نظم در جامعه برقرار گشته و از بی نظمی و هرج و مرج دور باشد (بیگدلی، 1374، ص74: فتحی، آ1381، ص 17) .

 

 

2- جامعه ی مدنی از دید گاه فلسفه: جامعه ی مدنی از این دیدگاه، جامعه ای است که براساس خرد، اندیشه، حکمت و تعقل پایه ریزی شده باشد و هدف اصلی در چنین جامعه ای رشد و تکامل وجودی انسان است تا آن ها خود را بهتر شناخته و به حقوق و مسئولیت های خویش آگاه گشته و خود برای تشکیل جامعه ای آرمانی گام بردارند. افلاطون و ارسطو و فارابی اولین کسانی بودند که ایده ی چنین جامعه ای را تحت عنوان”مدینه ی فاضله”مطرح کردند. افلاطون در مدینه ی خود به دنبال ارتقای سطح ارزش های انسانی از جمله عدالت ، فضیلت و سعادت بود و به قدرت از منظر اخلاق می نگریست (همان منبع، همان صفحه) . ارسطو در رساله ی “سیاست” خود، جامعه ای را ترسیم می کند که نظم حاکم بر آن تابع قانون اساسی نوشته ی خود اوست. او به خوبی می دانست جامعه ی مدنی، جامعه ای است قانون مند که شهروندان صاحب اراده، مستقل و در سرنوشت سیاسی خود شریک هستند، ارسطو شخصیت فرد را در سیاسی بودن او می دانست. او می گوید: انسان طبعاً برای زندگی در جامعه ی سیاسی ساخته شده است. افراد حتی هنگامی که به یکدیگر نیازمند نباشند، باز میل دارند که با هم زندگی کنند و در عین حال نفع مشترکی آدمیان را در حدود کوششهایشان در راه بهزیستی هم گرد می آورد، پس زندگی خوب هدف اجتماع است
(ارسطو ، 1364 ، ص128) .

 

 

3- جامعه ی مدنی از دید گاه حقوقی: دراین دیدگاه ، در جامعه ی مدنی قانون و مقررات خاص حکومت می کند. و قانون در زندگی فردی و اجتماعی افراد جامعه جریان دارد، و این امر در افراد نهادینه می شود. اگر قانون نباشد جامعه از نظم بدور است (بیگدلی، 1374، ص74: فتحی، آ 1381 ، ص 19) .

 

 

4- جامعه ی مدنی از دید گاه جامعه شناسی خاص: دراین دیدگاه ، عادات و عرف و رسوم و آدابی که برای مردم جامعه ارزش دارد و در میان آن ها جاری است، جامعه و اصول کلی آن ها را تشکیل می دهد. در واقع مردم از “آزادی مطلق” برخوردارند و در سرنوشت جامعه خود سهیم هستند، به عبارت دیگر “کثرت گرایی”و”تنوع اجتماعی”باعث به وجود آمدن دسته ها و گروه ها و انجمن ها می شود
(همان منبع ، همان صفحه) .

 

 

2- 4 . شهروند

 

 

2-4-1 . مفهوم شهروند

 

 

شهروند از کلمه ی “شهر” و پسوند”وند” تشکیل شده است. در فرهنگ معین کلمه شهر به معنای: 1- آبادی بزرگ که دارای خیابان ها، کوچه ها، و خانه ها و دکان های بسیار باشد.  – مملکت، آورده شده است( معین ، جلد 2 ، ص 2096) . در لغت ی نامه دهخدا کلمه ی شهر هم به معنای مدینه و بلد و اجتماع ،  خانه های بی شمار که مردمان در آن سکنی می کنند . . . . و هم به معنای مملکت، سرزمین و کشور آورده شده است و شهر ایران، ایرانشهر را به معنای مملکت ایران آورده است :

 

 

خوشا شهر ایران و فرخ گران                                  که دارند چون تویکی پهلوان ( فردوسی )

 

 

پسوند “وند” به معنای خداوندی، صاحبی و در زبان های باستانی ایران از “ونت” که به معنای دارنده است گرفته شده است (دهخدا، جلد 9 ، 14 صص12871-2 و 20556) . بنابراین این کلمه در فارسی هم می تواند معنای شهر نشین، هم اهل یک مملکت و جامعه ی سیاسی را داشته باشد. این کلمه ترکیبی برای ترجمه ی کلمه شهروند در زبان فرانسه و زبان انگلیسی در نظر گرفته شده است از کلمه ی شهروند لا تین اخذ شده است.

 

 

مفهوم امروزی کلمه ی شهروند به معنای ساکن یا اهل شهر نیست، بلکه اساسی ترین بار معنائی آن این است که در اداره ی امور عمومی شهر دخالت و مشارکت دارد. مرور مفهومی شهروند در دنیای غرب و دنیای شرق متفاوت است و شاید اصولاً متفکران و نویسندگانی که در مورد شهروندی، الگوها و ارزش های مربوط به آن مطالعه داشته اند، به وجود شهروندی در دنیای شرق از نظر تاریخی توجهی نداشته اند. بدین ترتیب منشأ ایده ی شهروندی را در یونان و رم باستان جستجو کرده اند و معتقد به این هستند که اولین تلاشهای منظم برای اولین تجربه های نهادی شده ی شهروندی در دولت شهرهای یونان و به ویژه در آتن از قرون پنجم تا چهارم قبل از میلاد انجام شده است. ولی نمی توان اعتقاد داشت که سایر نقاط گیتی از ایده ی شهروندی و توجه به حقوق و وظایف ساکنان تهی بوده است بدون این که اصطلاح شهروند به کار رفته باشد. در برخی از ادبیات شهروندی، مفهوم مخالف شهروند، رعیت آورده شده است که از ترکیبات و تنظیمات شهری اطاعت از قوانین آن را حمل می کند. اما شهروند ضمن تعهد به وفاداری نسبت به قوانین و نظامات شهر نقش و حقوق و اختیاراتی نیز در تدارک و تنظیم همان قوانین و نظامات دارد ( پللد ، 1370) .

 

 

مفهوم و حقوق شهروندی در طول تاریخ تحولات بسیاری به خود دیده است تا امروز “مفهوم شهروندی” علاوه بر حقوق، دربردارنده وظایف و تعهدات می باشد. همه جوامع سیاسی با هر مرام سیاسی لیبرال ها، سوسیالیست، محافظه کاران ، اجتماع گرایان، طرفداران محیط زیست، فمنیست ها، همه و همه ایده ی شهروندی را پذیرفته اند، زیرا همه بر مسئولیت هایی برای پایداری جوامع سیاسی و محیط طبیعی تأکید دارند (فالکس ، 1381 ) .

موقعیت شهروند عبارت است از عضویت داشتن در یک جامعه ی گسترده، او به این جامعه کمک می کند، در امور جامعه مشارکت دارد و جامعه استقلال فردی به او می دهد این استقلال در مجموعه ای از حقوق انعکاس می یابد که هر چند از نظر محتوا در زمان ها و مکان های مختلف متفاوت اند لیکن همیشه بر پذیرش کارگزاری و فاعلیت سیاسی دارندگان آن حقوق دلالت دارند. بنابراین ویژگی کلیدی معرف شهروندی که آن را از تابعیت صرف متمایز می کند یک اخلاق مشارکت است. شهروندی نه یک موقعیت منفعلانه، بلکه یک موقعیت فعالانه است. به طور خلاصه شهروندی با سلطه ناسازگار است . . . شهروندی همواره یک ایده ی دو جانبه و بنابراین یک ایده ی اجتماعی است ( همان منبع، صص 13-14 ) .

 

 

شهروندی هم کرامت انسان را به رسمیت می شناسد، هم بستر اجتماعی را که او در آن زندگی می کند و از آنجا که جامعه پیوسته در حال تغییر است و شهروندان راههای جدید برای تحقق شهروندی و برآوردن نیازهایشان جستجو می کنند و به دلیل تفاوت هایی که در اجتماعات از نظر فرهنگی، مذهبی، و ارزش ها . . . وجود دارد یک تعریف ساده و ایستا از شهروندی را نمی توان در همه ی جوامع و همه ی زمان ها به کار برد. بنابراین با توجه به وجود حقوق و تعهدات در شهروندی، پویایی شهروندی و این که شهروندی در مورد روابط انسانی است، با یک جمع بندی سعی می کنیم تعریفی از شهروند و نهایتاً شهروندی ارائه کنیم. شهروند فردی است متعلق به گروه که در مقابل این گروه دارای وظایفی است و حقوقی به او تعلق می گیرد، شهروند دارای حقوق مدنی است، بدین معنی که از آزادیهایی که در قانون اساسی به او داده شده است بهره مند است. دارای حقوق سیاسی است، این حقوق به او اجازه دخالت در زندگی سیاسی شهر و ملتی که به آن تعلق دارد می دهد. دارای حقوق اجتماعی است که مربوط به زندگی او در جامعه می شود یعنی حق کار و شغل، حق امنیت، حق اوقات فراغت . . . در مقابل این حقوق، شهروند دارای وظایفی است که می بایستی به آن عمل کند و در برخی از موارد،در صورت عدم انجام وظایف با برخورد مواجه خواهد شد این وظایف عبارتند از:

 

 

– اطاعت از قوانین

 

 

– شرکت در پرداخت هزینه های عمومی مانند پرداخت مایلات و عوارض . . .

 

 

– دفاع از جامعه و ملتی که به آن تعلق دارد، در مواردی که جامعه مورد تهدید قرار می گیرد . ( همان منبع، ص 14 ) .

 

 

در کشورهایی که قوانین مملکتی به صورت کلی یا در بخشی بر پایه ی احکام شرعی است، مذهب علاوه بر اعتقاد به صورت قانون نیز تدوین می شود و جایگاه قانونی نیز پیدا می کند. با توجه به این ویژگی ها و شناخت حقوق در وظایف شهروندی جایگاه برجسته ی شهروند روشن می شود. شهروند در زندگی سیاسی می تواند شرکت کند، کسانی را که حکومت را تشکیل می دهند انتخاب کند و در موارد نقص قوانین عدم اعتماد خود را نشان دهد (آشتیانی، ب1381، صص19-20) . به دلیل ویژگی ها و ضرورت های زندگی اجتماعی، شهروند نمی

 تواند فرد پرست و خودنگر بوده و وضعیت و حقوق دیگران را فراموش کند و مورد توجه قرار ندهد، بلکه از جهت وظایف قانونی که به او محول می شود، به افرادی که در خطر بوده و به کمک دیگران احتیاج دارند، کمک می کند. هر شهروندی باید بتواند از حقوق خود بهره برده و وسائل مادی زندگی خود را فراهم کند (همان منبع، ص20) . از نظر محل اقامت می تواند شهر، مملکت و محل اقامت خود را انتخاب کند و نه تنها شهروند مملکت و شهر خود باشد، بلکه از نظر اخلاقی و مسئولیت مشترک می تواند شهروند جهانی باشد که به قول شیخ اجل سعدی :

 

 

بنی آدم اعضای یکدیگرند                     که در آفرینش ز یک گوهرند

 

 

چو عضوی به درد آورد روزگار            دگر عضوها را نماند قرار

 

 

تو کز محنت دیگران بی غمی                نشاید که نامت نهند آدمی(سعدی) .

 

 

به عبارت دیگر شهروندی را می توان پای بند بودن فعال به ارزش هایی بر پایه ی حقوق و وظایف ذکر شده که جنبه عام برای همه دارد، دانست. شهروندی به مدد مجموعه ی حقوق، وظایف و تعهدات و ارزش های ناشی از آن ها، راهی برای توزیع عادلانه ی منابع و زندگی همراه با مشارکت و پویایی فراهم
می کند. در ضمن پای بند بودن به ارزش های جمعی به معنای فراموش کردن هویت فردی و ارزش های شخصی و قواعد راه و روش های زندگی فرد نیست. قبول ارزش های عمومی و احترام و عمل به آن ها
می تواند بدون تضاد با ارزش های فردی جایگاه خود را داشته باشد. شهروندی به چارچوب و بستری نیاز دارد که حقوق در آن پذیرفته و انجام مسئولیت در آن امکان پذیر باشد این چهارچوب جز زمینه و بستر اجتماعی چیز دیگری نیست که ارزش های مرتبط با شهروندی در آن به ظهور می رسد این چهار چوب شامل مردم سالاری، سیستم کارآمد حقوقی، نهادها و سازمان های مربوط هستند که ارکان مشارکت را فراهم می سازد و ارزش های شهروندی در این زمینه به ظهور می رسد (آشتیانی، ب1381، ص21) .

 

 

2-4-2 . تعریف شهروندی

 

 

مفهوم شهروندی اگرچه دارای یك تاریخ طولانی است، اما هنوز هم مبهم و مسأله‌دار است. یونگ استدلال می‌كند كه شهروندی در حقیقت مجموعه‌ای از ارتباطات عمدی بین مردمی است كه می‌خواهند از «حالت طبیعی» یعنی حالتی كه زندگی به صورت منزوی، فقیرانه و حیوانی جریان دارد، اجتناب ورزند. از این‌رو شهروندی، نوعی قرارداد اجتماعی است كه هدف اصلی آن ارتقای رفاه و امنیت در سطح جامعه است و ضرورتاً به این امر می‌پردازد كه افراد یك جامعه چگونه باید رفتار كنند تا به این هدف برسند (مریفیلد[1]، ۱۹۹۷) . شهروندی اساسا با سه بحث عمده در ارتباط است :

 

 

الف:ماهیت دولت سیاسی

 

 

ب:ماهیت شهروند وویژگی های آن

 

 

ج:ارتباط فرد درجامعه

 

 

مفهوم شهروندی تا حد زیادی وابسته به شرایط كشور خاص و جامعه ی ویژه است و هر فرهنگی نیز شهروند ویژه ی خود را می‌طلبد. جامعه مدنی برای یك كشور به معنای استقلال اقتصادی، برای كشور دیگر به معنای استقلال سیاسی- اجتماعی یا دارا بودن حق آزادی بیان است. برای مثال این امر برای مردمان انگلیسی و آمریكایی به معنای مشاركت مدنی است و شهروند در این دو كشور به كسی گفته‌ می‌شود كه با شبكه‌های اجتماعی (نظیر انجمن‌ها، گروه ها و سازمان ها و . . .) در ارتباط هستند ( تورنی –پورتا، 1991) .

 

شهروندی مفهومی کاملاً چند بعدی و وابسته به ارزش ها می باشد وباگذشت سالیان متمادی از طرح این مفهوم در ادبیات علوم اجتماعی و سیاسی هنوز هم در خصوص مفهوم و ویژگی های آن اتفاق نظر وجود ندارد. اما با فروگذاردن تفاوت ها و در یك برداشت كلی می‌توان گفت؛ شهروندی مقوله‌ای است مرتبط با نحوه ی عملكرد افراد به نحوی كه آن ها قادر باشند در یك جامعه ی دموكراتیك، محیط خود و محیط اجتماعی دیگران را به نحو مثبت و بارزی متأثر سازند ( برن[2]، ۱۹۹۶ ، به نقل از: فتحی، آ1381، صص21-22) .

 

 

علاوه بر آنچه که در بالا گفته شد، واژه ی شهروندی چندین معنای مختلف دارد:

 

 

1- جایگاه قانونی وسیاسی: شهروندی در این قالب ساده در مورد چگونگی ایفای نقش به عنوان یک شهروند استفاده می شود – یعنی ایفای نقش به عنوان عضو یک ایالت یا جامعه ی سیاسی خاص. شهروندی در این معنا دارای حقوق ومسئولیت های خاصی است که در قانون تعریف می شوند همچون حق رأی، مسئولیت پرداخت مالیات وغیره. این معنا گاهی اوقات به ملیت اشاره دارد وچیزی است که گاهی اوقات فردی در مورد کاربرد شهروندی ، شهروندشدن ویا شهروند طرد شده تعریف می کند .  [3]

 

 

2- نقش آن در زندگ

 

 

ی وامور عمومی: واژه ی شهروندی همچنین برای اشاره به نقش آن در زندگی وامور عمومی استفاده می شود. یعنی در ارتباط با رفتار واعمال یک شهروند است. این واژه در این معنا گاهی اوقات به عنوان شهروندی فعال شناخته می شود. شهروندی دراین معنا در طیف وسیعی از
فعالیت ها،از انتخابات گرفته تا منافع سیاسی وامور متداول استفاده می شود. به این معنا نه فقط به حقوق و
مسئولیت های مربوط در بطن قانون اشاره دارد بلکه به اشکال عمومی رفتاری – اجتماعی واخلاقی اشاره
می کند که جوامع از شهروندان خود انتظار دارند (همان منبع) .

 

 

3- یک فعالیت آموزشی: بالاخره شهروندی برای اشاره به یک فعالیت آموزشی استفاده می شود، به این معنا که به فرایندی اشاره می کند که به مردم در یادگیری چگونگی شهروند فعال، مطلع و
مسئولیت پذیر کمک می کند. شهروندی در این معنا همچنین به عنوان آموزش شهروندی یا آموزش برای شهروندی شناخته می شود. این معنا تمام اشکال آموزش را از آموزش غیر رسمی در خانه یا محل کار تا انواع بسیار رسمی آموزش در مدارس، دانشکده ها، دانشگاه ها، یا سازمان های آموزشی و محل های کار را در بر می گیرد (همان منبع) .

 

 

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

انگیزش در ورزش قهرمانی نیز، یكی از مباحث مهم در ورزش محسوب می شود؛ زیرا تلاش و فعالیتهای هر ورزشكار برای موفقیت، به میزان انگیزش او بستگی دارد. مطالعه انگیزش و رفتار مربوط به آن جستجویی برای یافتن پاسخ به سؤالات پیچیده و مهم در مورد طبیعت انسان است. انگیزش كلید انجام هركاری اعم از ورزش ، تجارت و هر تلاش مهم و مبارزه جویانه دیگر است. انگیزش باید در ارتباط با عوامل گوناگون باشد كه رفتار را تحریك و كنترل می نماید]10 [. شاید اصلی ترین سؤال در مورد شركت در ورزش این باشد كه آیا فرد، ورزشكار یا ورزش دوست متولد می شود یا اینكه علاقه به ورزش در او به وسیله محیط و اجتماعی ایجاد می شود. آنچه كه به عنوان مساله اصلی این پژوهش مطرح می شود این ست كه افراد با چه انگیزه هایی به فعالیتهای تفریحی ورزش و رقابتی می پردازند؟ همچنین بیشتر تحقیقات انجام گرفته در زمینه فواید جسمانی، روانی و حرکت ورزشی، مستمر و متمرکز بوده است، در صورتی که انگیزه های افراد از شركت در ورزش های همگانی و رقابتی از این جنبه کمتر مورد توجه قرار گرفته است لذا محقق در صدد است تا ابتدا انگیزه های افراد از شركت در فعالیتهای ورزشی رقابتی و فعالتهای ورزشی تفریحی را بررسی ، سپس تفاوت بین انگیزه های این دو گروه را بررسی نماید.

 

1-3) ضرورت و اهمیت تحقیق

 

 

عوامل مثبت و منفی بسیاری روی اجرای ورزشكاران اثر می گذارد و برآیند این عوامل،‌ انگیزه افراد را از شركت در رقابت شكل می‌دهد. جهت گیری ورزشی ورزشكاران نیز براساس این انگیزه ها، متغیر و متفاوت است. ورزشكارانی كه فقط برای پیروز شدن و كسب نتیجه به میدان رقابت پا می‌گذارند با آنهایی كه با هدف گرایی مشخصی از قبیل : كسب تجربه، بهبود مهارت، سرگرمی، لذت وغیره به رقابت می پردازند، انگیزه ورزشی متفاوتی دارند و این انگیزه تأثیر خود را در نتیجه رقابت و عملكرد ورزشكاران نشان می‌دهد]3 [.

 

 

شناخت این موضوع در امر هدایت، رهبری و مدیریت تیم های ورزشی و تعامل با ورزشكاران اهمیت بسیاری دارد. لازمه پیشرفت برای تمام تیم های ورزشی و مربیان بزرگ، آگاهی از وضعیت انگیزش ورزشكاران و كنترل آن است. برخی مربیان مهم ترین ملاك در انتخاب بازیكن را قدرت شخصیت او می دانند؛ چون اگر رقابت طلبی و میل به پیروزی ورزشكار بالا باشد، هیچ گاه در رقابت با حریف كم كاری نمی كند و نمی خواهد تسلیم و مغلوب حریف باشد، حتی اگر از نظر مهارتی پایین تر باشد. به نظر می رسد میل به پیروزی و برنده شدن در ورزشكار نیز او را به سمت تلاش و كار سخت هدایت می كند. بنابراین مربیان باید این انگیزه ها را بشناسند و آنها را در موقعیت های مختلف ورزشی،‌ اصلاح و جهت دهی كنند]10[.

 

 

اگر مربیان بتوانند این انگیزه ها را در ورزشكاران بشناسند و آنها را تقویت یا تعدیل كنند و به آنها جهت  خاصی بدهند به موفقیت و پیشرفت بیشتری دست می یابند.

 

 

1-5) اهداف تحقیق

 

 

1-5-1) هدف كلی: هدف كلی از این تحقیق بررسی و مقایسه انگیزه های اصلی شركت در ورزش قهرمانی و همگانی مردم شهر رشت می باشد.

 

 

1-5-2) اهداف اختصاصی:

 

 

 

1. تعیین اولویت انگیزه های ورزشكاران قهرمان

 

 

1. تعیین اولویت انگیزه های شركت كنندگان در ورزش همگانی

 

 

1. . مقایسه اولویت انگیزه های شركت كنندگان در ورزش قهرمانی و همگانی

 

 

1. مقایسه اولویت انگیزه های ورزشكاران زن و مرد قهرمان

 

 

1. مقایسه اولویت انگیزه های شركت كنندگان زن و مرد در ورزش همگانی

2. 

3.  

 

 

1-4) فرضیات تحقیق

 

 

 

1. بین اولویت انگیزه های ورزشكاران قهرمان تفاوت معنی داری وجود دارد.

 

 

1. بین اولویت انگیزه های شركت كنندگان در ورزش همگانی تفاوت معنی داری وجود دارد.

 

 

1. بین اولویت انگیزه های ورزشكاران قهرمانی و همگانی تفاوت معنی داری وجود دارد.

 

 

1. بین اولویت انگیزه های ورزشكاران زن و مرد تفاوت معنی داری وجود دارد.

 

 

1. بین اولویت انگیزه های شركت كنندگان زن و مرد در ورزش همگانی تفاوت معنی داری وجود دارد.

 

 

 

1-6) محدودیت های تحقیق

 

 

1-6-1- محدودیت های خارج از کنترل محقق

 

 

الف- ویژگی هایی همچون وضعیت اجتماعی، فرهنگی، نژادی و غیره ممکن است در پاسخ آزمودنی ها اثر گذارده باشد.

 

 

ب- ممكن است تعداد سوالات و خستگی ورزشكاران بر جواب آنها تاثیر سوء بگذارد

 

 

ج-  ممكن است برداشت ورزشكاران با برداشت مورد نظر ما متفاوت باشد.

 

 

 

 

 

 

 

 

1-6-2- محدودیت هایی که اعمال شد

 

 

الف) شرکت کنندگان در ورزش همگانی، فقط به فضاهای روباز شهر رشت محدود شده است. ب) ورزشکاران قهرمان شامل کسانی بودند که در مسابقات قهرمانی کشور در سال 1387 حضور داشتند.

 

 

ج) شرایط تکمیل پرسشنامه برای همه آزمودنی ها یکسان بود.

 

 

1-7) واژه ها و اصطلاحات تحقیق

 

 

انگیزش: براساس یك تعریف، انگیزش عبارت است  از مكانیسم های درونی و بیرونی كه ضمن برانگیختن رفتار،‌ آن را هدایت می كند. دراین تحقیق انگیزه به عنوان محرك شركت در ورزش، استمرار مشاركت ورزشی و اثرگذاری بر عملكرد ورزشكار در نظر گرفته شده است ]45[.

 

 

رقابت: از نظر طراحان این پرسشنامه در تحقیق اصلی، میل به تلاش برای موفقیت در رقابت، میل به شركت جدی در ورزش، دستیابی به تسلط ورزشی و مهارت در ورزش و میل به مسابقه نشانگر رقابت طلبی یا رقابت جویی فرد است كه برجسته ترین بعد انگیزه ورزشی ورزشكاران است]27[.

 

 

افراد شرکت کننده در ورزش همگانی: در این تحقیق به کسانی گفته می شود که حداقل یک روز در هفته و بطور منظم به فعالیت های بدنی و تمرینات ورزشی در پارک ها و فضاهای روباز می پردازند]25.[

 

 

ورزشکار قهرمان: در این تحقیق ورزشکار به کسی اطلاق می شود که دارای یک عنوان قهرمانی در سطح استانی یا کشوری باشد]26.[

 

 

آمادگی: عبارتست از توانایی تحمل کارهای بدنی، مقاوم بودن در برابر فشارهای ناشی از کار و فعالیتهای جسمانی، تاب آوردن در برابر شرایط جسمانی که فرد فاقد آن تحت چنین شرایطی دوام نمی آورد  از پا می افتد]6.[

 

 

انرژی اجتماعی: منظور از انرژی اجتماعی در این تحقیق،  میزان تمایل به بودن در کنار دوستان، دوری از تنهایی و آشنایی با افراد جدید می باشد]6.[  .

 

 

لذت: لذت در لغت، به معنی شادمانی کردن و سبکی و چالاکی می باشد ]26.[ و منظور از لذت در این تحقیق احساس آرامش، احساس توانایی، شادی و دوری از مشکلات زندگی در نظر گرفته شده است.

 

 

 

 

 

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

یکی از برجسته ترین ویژگی کشورهای توسعه یافته، توجه به دانش مدیریت به عنوان یکی از ضروریات بلامنازع پیشرفت، توسعه، رشد اقتصادی و اجتماعی است. که در این میان آنچه به عنوان اصلی ترین کارکرد مدیریت (در سطوح مختلف) هر کشور مورد بحث است همانا برنامه ریزی و تلاش برای نیل به هدفهای پیش بینی شده در آن است. رخدادهای چند دهه گذشته همراه با نیازهای جدید حادث در این سالها از خصوصیتی برخوردارند که با تکیه صرف بر برنامه های متداول و غیرمنعطف نمی توان با این رخدادها و نیازها مقابله و همگامی کرد. از این رو از سه دهه قبل توجه مدیران و صاحب نظران به سمت برنامه ریزی بلندمدت و به ویژه برنامه ریزی استراتژیک جلب شده است، برنامه ریزی برای ورزش ازدغدغه های اصلی حکومتها شده است. این ضرورت از اواخر دهه پنجاه و اوایل شصت میلادی به دلیل شرایط ویژه جهانی و رشد تدریجی ازتباطات بیشتر نمود پیدا کرده است(35).

كشور های مختلف به دلایل گوناگون وارد عرصه ورزش شده اند. ورزش اینك به صنعتی تبدیل شده كه بر شاخص های اقتصادی، اجتمائی و حتی سیاسی كشورها اثر عمیق و با اهمیت دارد. هر كشوری مجبور است برای تسلط هر چه بیشتر به منابع تعیین كننده و منافع خود، به متغیر های اصلی موثر بر آن توجه كند. اكنون آشكار شده است كه برنامه ریزی برای هر پدیده ای مستلزم دارا بودن نگرش جهانی است و ورزش از این قاعده مستثنی نیست شناخت سیاست های درست و تعیین راهبرد های منطقی، سرنوشت هر جامعه را رقم می زند(35).

 

بدون شک عدم توجه به عوامل موثر بر پدیده های مختلف اجتماعی منجر به آسیب دیدن جامعه خواهد شد. ورزش همگانی و قهرمانی و میزان اهمیت سرمایه گذاری روی آنها به یکی از عمده ترین چالشهای دولتها در هزاره سوم تبدیل شده است. به طوری که منافع کلان ورزش قهرمانی، موجب ترغیب سیاست گذاران به توسعه آن در جهت کسب سود بیشتر برای خود شده است. بنابراین همه سازمانها ناگزیرند که عهده دار مدیریت راهبرد یا راهبردی شوند. کاهی راهبردها از موضع قدرت تعریف می شوند و زمانی برای فایق آمدن بر مسایل بروز می کند. بنابراین برای کسب توانایی رویارویی با موقعیتهای خاص ایجاب می کند که جهت گیریهای راهبردی سازمانها و دلیل اهمیت آنها مورد مطالعه قرار گیرد. به علاوه آشنایی با چگونگی اتخاذ تصمیمهای راهبردی و روشها و فنونی که می تواند در موثر واقع شدن آن تصمیمها نقش داشته باشد ضروری است(35).

 

دقت در این ملاحظات نشان می دهد که در هر سازمان، حوزه مسئولیتی وجود دارد که در حیطه هیچ یک از مدیریتهای تخصصی قرار نمی گیرد و آن همان مدیریت استراتژی است. برای تعیین مسیر خود و تحقق هدفها، ایجاد فضای همراه با تعهد مشترک درباره برنامه ها و حرکت به سوی موفقیت است (35).

 

 

مساله اصلی این است که استان لرستان با داشتن جمعیتی در حدود 2 میلیون نفر تنها 15840 نفر از مردان و 25620 نفر از زنان و در مجموع 41460 نفر از مردم لرستان در ورزش همگانی شرکت دارند که این رقم حاکی از آن است که از هر 1000 نفر کمتر از 20 نفر در ورزش همگانی مشارکت دارند(3). حال این سوال مطرح می شود كه استراتژی مطلوب توسعه ورزش همگانی در استان لرستان چگونه است؟

 

 

 

 

 

 

ضرورت و اهمیت تحقیق

 

 

استان لرستان با داشتن 7/1 درصد ار کل مساحت ایران (187502 کیلومتر مربع) با نرخ بیکاری 7/14 درصد روبروست که 4 درصد بیش از نرخ بیکاری کل کشور است. از طرفی با توجه به موقعیت خاص جغرافیایی منطقه، کمبود چشمگیر اماکن ورزشی و تفریحی، کمبود مربیان ورزشی و محرومیتهای اقتصادی قابل توجهی که دارد شایسته است با دیدگاه خاصی این استان غیر برخوردار را مورد بحث، بررسی و تجزیه و تحلیل قرار داد(3).

 

 

این استان با داشتن جمعیتی در حدود 2 میلیون نفر، در سال 1384 تعداد 10902 نفر فوت نموده اند که 563 نفر به علت بیماریهای خونی، 85 نفر بیماریهای روانی، 540 نفر به علت بیماریهای اعصاب، 3100 نفر به علت بیماریهای تنفسی و در مجموع 6614 نفر به دلایل بیماریهای مختلف فوت نموده اند؛ یعنی بیش از 60  درصد متوفیات استان لرستان مربوط به عدم سلامتی جسمی و روحی است (3). همین موارد محقق  را بر آن داشته تا پس از بررسی این موضوع، به طراحی استراتژی توسعه ورزش همگانی در این استان بپردازد.

 

 

 

 

 

اهداف تحقیق

 

 

هدف اصلی

 

 

طراحی استراتژی توسعه ورزش همگانی استان لرستان.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

اهداف فرعی

 

 

 

1. شناسایی نقاط قوت[6]ورزش همگانی استان لرستان

 

 

1. شناسایی نقاط ضعف[7]ورزش همگانی استان لرستان

 

 

1. شناسایی فرصتها[8]ی ورزش همگانی استان لرستان

 

 

1. شناسایی تهدیدهای[9]ورزش همگانی استان لرستان

 

 

1. تدوین بیانیه چشم انداز ورزش همگانی استان لرستان

 

 

1. تدوین اهداف بلندمدت ورزش همگانی استان لرستان

 

 

1. تدوین استراتژی های ورزش همگانی استان لرستان

 

 

 

 

 

سئوالهای تحقیق

 

 

سئوالهای کلی

 

 

وضعیت موجود ورزش همگانی در استان لرستان چگونه است؟

 

 

راهبردهای مطلوب توسعه در ورزش همگانی استان لرستان کدامند؟

 

 

سئوالهای فرعی

 

 

نقاط قوّت ورزش همگانی استان لرستان کدام است؟

 

 

نقاط ضعف ورزش همگانی استان لرستان کدام است؟

 

 

فرصت های ورزش همگانی استان لرستان کدام است؟

 

 

تهدید های ورزش همگانی استان لرستان کدام است؟

 

 

چشم انداز مطلوب برای توسعه ورزش همگانی استان لرستان چیست؟

 

 

اهداف بلندمدت برای توسعه ورزش همگانی در استان لرستان کدام است؟

 

 

استراتژی ورزش همگانی در استان لرستان چگونه است؟

 

 

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

2-1ضرورت و اهمیت تحقیق :

 

 

ضرورت و اهمیت موضوع از جهات مختلفی می تواند مورد توجه قرار گیرد. اول اینکه در ایران نسبت قابل توجهی از نیروهای جوان و تحصیل کرده از نعمت اشتغال محرومند و بر اولویت ایجاد کار نسبت به سایر فعالیت های دولتی نیز تاکید فراوان شده است و در عین حال مزیت رقابتی کشور در بازار های جهانی با افت شدیدی مواجه شده است و به این خاطر تاکید بر ضرورت توسعه کارآفرینی در کشور یک رویکرد موجه به شمار می رود که بایستی از سوی تمام نهاد ها حمایت و پشتیبانی شود و نظام آموزشی کشور بعنوان بزرگترین و مهمترین متولی تعلیم و تربیت می تواند در کشف استعداد ها و هدایت انها به مسیری روشن الگوی سایر نهادها در حل معضل بیکاری و روشن شدن موتور توسعه اقتصادی شود. این امر با مورد توجه قرار گرفتن هر چه بیشتر ویژگی های شخصیتی کارآفرینی در ابتدای کار توسط مدارس و سرانجام پرورش بهینه آن توسط دانشگاهها بهتر به سر منزل نهایی خود خواهد رسید و نظام آموزشی با بهره گیری از برنامه های کارآفرینی به خانواده ها و جامعه برای رسیدن به خواسته های خود که همان رشد و پیشرفت شخصی و در نهایت توسعه کشور است ، کمک شایانی خواهد نمود. پس شناخت هر چه بیشتر ویژگی های شخصیتی تاثیر گذار بر کارآفرینی و میزان تاثیرگذاری آن در میان دانشجویان بعنوان کارآفرینان بالقوه به  تهیه برنامه های آموزشی هر چه موثر تر در زمینه پرورش روحیه کارآفرینی و موجبات ارتقا و توسعه کارآفرینی در کشور ،  مبارزه با بیکاری و سرانجام زمینه ساز توسعه اقتصادی کشور خواهد شد.

3-1 اهداف تحقیق:

 

 

الف) هدف اصلی:

 

 

شناسایی تاثیر ابعاد ریسک و مخاطره پذیری بر روحیه کارآفرینی دانشجویان رشته مدیریت مرکز پیام نور نطنز

 

 

 

 

 

 

ب)اهداف فرعی:

 

 

 

1. شناسایی تاثیر عامل کجروی از هنجارها بر روحیه کارآفرینی دانشجویان رشته مدیریت مرکز پیام نور نطنز

 

 

1. شناسایی تاثیر عامل رفتارهای بدون برنامه بر روحیه کارآفرینی دانشجویان رشته مدیریت مرکز پیام نور نطنز

 

 

1. شناسایی تاثیر عامل ماجراجویی بر روحیه کارآفرینی دانشجویان رشته مدیریت مرکز پیام نور نطنز

 

 

1. شناسایی تاثیر عامل ترس بر روحیه کارآفرینی دانشجویان رشته مدیریت مرکز پیام نور نطنز

 

 

1. شناسایی تاثیر عامل پذیرش نوآوری بر روحیه کارآفرینی دانشجویان رشته مدیریت مرکز پیام نور نطنز

 

 

1. شناسایی تاثیر عامل اقدام بدون توجه به عواقب کار و آینده نگری بر روحیه کارآفرینی دانشجویان رشته مدیریت مرکز پیام نور نطنز

 

 

4-1 فرضیه های تحقیق:

 

 

فرضیه اصلی:

 

 

بین متغیر تمایل به ریسک و مخاطره پذیری و روحیه کارآفرینی دانشجویان رشته مدیریت مرکز پیام نور نطنز رابطه معناداری وجود دارد.

 

 

فرضیه های فرعی:

 

 

.H1 بین متغیر کج روی از هنجارها و روحیه کارآفرینی دانشجویان رشته مدیریت مرکز پیام نور نطنز رابطه معناداری وجود دارد.

 

 

.H2 بین متغیر ماجراجویی و روحیه کارآفرینی دانشجویان رشته مدیریت مرکز پیام نور نطنز رابطه معناداری وجود دارد.                        

 

 

H3. بین متغیر ترس و روحیه کارآفرینی دانشجویان رشته مدیریت مرکز پیام نور نطنز رابطه معناداری وجود دارد.

 

 

.H4 بین متغیر پذیرش نوآوری و روحیه کارآفرینی دانشجویان رشته مدیریت مرکز پیام نور نطنز رابطه معناداری وجود دارد.

 

 

.H5 بین متغیر رفتارهای بدون برنامه و روحیه کارآفرینی دانشجویان رشته مدیریت مرکز پیام نور نطنز رابطه معناداری وجود دارد.     

 

 

.H6 بین متغیر اقدام بدون توجه به عواقب کار و آینده نگری و روحیه کارآفرینی دانشجویان رشته مدیریت مرکز پیام نور نطنز رابطه معناداری وجود دارد.                      

 

 

 

 

 

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

سازمان های آموزشی و در رأس آن ها سازمان آموزش و پرورش در تمامی کشورها از مهم ترین سازمان های اجتماعی به شمار می روند زیرا که تقریبا تمامی افراد یک کشور در مقطعی از زندگی خود به این سازمان ارتباط دارند و از خدمات آن استفاده می کنند ویا بایستی استفاده نمایند. مدیران از اجزای اساسی سازمان آموزش و پرورش به حساب می آیند، زیرا كه اکثر هزینه ها و بودجه های آموزش و پرورش متوجه مدرسه و نوع كار مدیر با معلمان و دانش آموزان است.از آنجا که مدارس از جمله سیستم های اجتماعی هستند در کلیه فرآیندهای آنها انسان ها و فعالیتهای گروهی نقش اساسی دارند و به نظر می رسد که بیشتر از هر سیستم اجتماعی دیگری اعتماد را تجربه نمایند. اعتماد سازمانی از جمله نگرش های مهم شغلی و سازمانی است كه در طول سالیان متمادی مورد علاقة بسیاری از پژوهشگران روان شناسی صنعتی و سازمانی بوده است. . وجود جو اعتماد موجب تقسیم اطلاعات، تعهد به تصمیمات، رفتار شهروندی سازمانی، بهبود روحیه كاركنان و افزایش نوآوری می شود و به مدیریت اثربخش سازما نها كمك می كند؛ در سالهای اخیر نیز اعتماد به منزله عنصری حیاتی در موفقیت سازمان ها در كانون توجه مطالعات سازمانی قرار گرفته است. عده ای معتقدند كه افزایش چشمگیر تحقیقات در زمینه اعتماد را می توان به این واقعیت نسبت داد كه سازمان ها از كمبود اعتماد در بین مدیران و كاركنان خود رنج می برند. لذا بایستی راه حل هایی به منظور رفع این مشكل ارائه كرد، مشكلی كه اگر به آن توجهی نشود، در آینده ممكن است زمینه بسیاری مشكلات را در سازمان ها فراهم آورد(آرین قلی پور و همکاران، 1388). موفقیت در دنیای رقابتی سازمان ها به توانایی توسعة روابط مبتنی بر اعتماد نیاز دارد. سازمان ها و كاركنان نیاز دارند كه هم خودشان قابل اعتماد باشند و هم به یكدیگر اعتماد كنند (هوف و کلی، 2003).

همچنین به منظور اینكه مدیران سازمان های دولتی بتوانند به خوبی به وظایف و فعالیت های محوله خود بپردازند بایستی كاركنان این احساس را داشته باشند كه مدیرانشان قابل اعتمادند و این در حالی است كه اعتماد در سازمان های دولتی كشور ما در سطح پایینی قرار دارد. حال با توجه به بی تفاوتی كاركنان دولت و عدم اعتماد در سازمان های دولتی از جمله مدارس و نظر به این كه اعتماد و توانمند سازی، از ویژگی های موثر درهوش هیجانی به شمار می روند و تاكید زیادی برآنها شده است، به نظر می رسد كه توسعه هوش هیجانی در کارکنان می تواند راه حل مناسبی برای رفع این معضل اساسی در سازما نهای دولتی محسوب گردد. هیجان ها همیشه مورد توجه انسان بوده است، زیرا در هر تلاش و در هر اقدام مهم بشری، به طریقی نقش دارند. پیشرفت های اخیر در زمینه روان شناسی سلامت، بهداشت روان و طب رفتاری نقش هیجان را در سلامت و بیماری انسان ها مورد توجه قرار داده است (لیا و همکاران، 2003). عامل های متعددی کارایی و اعتماد افراد را در سازمان تحت تأثیر قرار می دهند یکی از عواملی که رفتار سازمانی هر فرد را تحت تأثیر قرار می دهد هوش هیجانی است. مفهوم هوش هیجانی نوعی پردازش اطلاعات عاطفی است که شامل ارزیابی صحیح عواطف در خود و دیگران، ابراز مناسب عواطف، تعلیم سازگارانه عواطف است (مایوی و سالووی، 2000). عبارت هوش هیجانی  ابتدا در سال 1985 توسط وین پین مطرح و توسط دانیل گلمن محبوبیت یافت. بیشترین پژوهش ها در این زمینه توسط پیتر سالووی  و جان مایر صورت گرفته است. مدل سالووی- مایر، هوش هیجانی را به صورت ظرفیت درك اطلاعات هیجانی و استدلال در هنگام وجود هیجان تعریف می کند. آن ها توانائی های هوش هیجانی را به چهار زمینه زیر تقسیم می کنند: 1 توانایی درك و تشخیص دقیق هیجان های خود و دیگران، 2 توانایی استفاده از هیجان ها برای تسهیل تفکر، 3- توانایی درك معانی هیجان ها، 4- توانایی مدیریت و اداره کردن هیجان ها (مایر و سالووی،  1997). هوش هیجانی ترکیب متعاملی از توانایی‏های هیجانی و اجتماعی است که رفتار هوشمندانه را تحت تاثیر قرار می‏دهد (بار-ان، 1997 و 2000). در مدل چند عاملی هوش‏ هیجانی بار-ان، هوش هیجانی این‏گونه تعریف می‏شود: “مجموعه‏ای از توانایی‏ها، کفایت‏ها و مهارت‏های غیر شناختی که توانایی فرد را برای کسب موفقیت در مقابله با مقتضیات و فشارهای محیطی تحت تأثیر قرار می‏دهد”.كوتاه سخن آنكه،از جمله دغدغه ها ومشكلات سازمانهای امروزی این است كه مدیرانی كه از هوش هیجانی وظرفیت های بالای روانی كافی برخوردار نیستند ،نتوانسته اند بذر اطمینان واعتماد را در مجموعه تحت تصدی خود بكارند . واین موضوع میتواند بدون شك از جمله عوامل كاهش كارآمدی واثر بخشی در سازمانهاوبخصوص در سازمانهای آموزشی ومدارس باشد.بنابراین با استقرار یك نظام گزینشی صحیح برای مدیران مدارس براساس توانمندیها وظرفیت های روانی وارتباطی در كنار صلاحیت های علمی وتخصصی میتوان فضای حاكم بر روابط بین مدیر ومعلمان ودانش آموزان مدرسه رابه فضایی مطلوب و سرشار از اعتماد واطمینان تبدیل نمود.اما آیا در شرایط حاضر این عزم واراده در مجموعه تصمیم گیرندگان درسازمان آموزش وپرورش ما قابل مشاهده است؟

.

 

 

3-1 اهمیت و ضرورت پژوهش

 

 

امروزه در مطالعات مدیریتی بحث پیرامون اعتماد سازمانی در مدیران بویژه در سطح آموزش و پرورش جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده است. در واقع اگر در سازمان هااعتماد در سطح بالایی وجود داشته باشد، با استفاده از منابع موجود می توان استعدادهای بالقو ة اعضا را در زمان مناسب و با صرف حداقل هزینه ها به عمل تبدیل كرد و از آنها برای افزایش هوش هیجانی استفاده نمود. موفقیت در دنیای رقابتی سازمان ها به توانایی توسعة روابط مبتنی بر اعتماد نیاز دارد. سازمان ها و كاركنان نیاز دارند كه هم خودشان قابل اعتماد باشند و هم به یكدیگر اعتماد كنند (هوف و کلی، 2003). اعتماد تأثیرات مهم و مثبتی بر نتایج سازمانی دارد. اعتماد رفتارها و عملكردهای سازمانی را تسهیل می كند (دیرکس و فررین، 2001). اعتماد سازمانی بالا در میان اعضای سازمان ها، باعث می شود تا آنها در هنگام روبه رو شدن با مشكلات سازما نی، امیدوارانه به اقدامات گروهی برای برطرف كردن آن مشكلات بپردازند . همچنین از انجام امور ناقص و بیهوده در چنین سازمان هایی جلوگیری می شود . اعتماد سازمانی مبنای همة تعامل های انسانی است و بر این اساس شالودة فرهنگ سازمانی پی ریزی می گردد (بودنار، 2007 .(اعتماد سازمانی كاركنان به ساختار، نظام سازمانی كه در آن مشغول به كار هستند، سبب اعتماد و اطمینان كامل كاركنان به سازمان می گردد و به ارزیابی مفید و مطلوب از اركان سازمان منجر می شود ) بودنارزوك ، 2007(. اعتماد اساس موفقیت در زندگی شخصی و روابط كاری است. در واقع همة روابط سازمانی بر مبنای اعتماد ایجاد می شود)فیتزروی، 2007).

 

 

یکی از حوزه های مهم و جالب پژوهشی در سال های اخیر مبحث هوش هیجانی است که در زمینه شغلی و اجتماعی کاربرد فراوان دارد. هوش هیجانی به نظر می رسد می تواند شکل تکامل یافته ای از توجه به انسان در سازمان ها باشد(پارسا، 1383)

 

 

هوش هیجانی موضوعی است که سعی در تشریح و تفسیر جایگاه هیجان ها و احساسات در توانمندی های انسانی دارد. مدیران برخوردار از هوش هیجانی، رهبران موثری هستند که اهداف را با حداکثر بهره وری، رضایتمندی و تعهد کارکنان محقق می سازند. (مختاری پور، 1388)

نظریات حاضر از قبیل نظریه هوش های چندگانه (گاردنر، 1983) و نظریه هوش هیجانی (مایر و سالووی، 2000؛ گلمن، 1995) به اهمیت هوش هیجانی اشاره می کند. هوش هیجانی به طور فزاینده ای مفهوم مهمی در محل کار، گارگاه ها و کنفرانس ها شده است و برای کمک به کارکنان و مدیران در درک اهمیت هوش هیجانی و اجرای آن در محیط کار سازمان یافته است (آبراهام، 2000).

 

 

بسیاری از محققان نشان دادند که هوش هیجانی می تواند بسیاری از پیامد های مربوط به کار را پیش بینی کند لذا ضرورت توجه به موضوع هوش هیجانی، به عنوان یک عامل درونی و قابل تغییر و رشد و مؤثر بر عملکرد حل مسئله افراد در شرایط درماندگی، و افزایش دانش حوزه پیشگیری از عدم اعتماد اهمیت می یابد.

 

 

اخیراً تحقیقات گسترده ای در خصوص اختلال در هوش هیجانی و اثرات آن بر کیفیت زندگی، موفقیت شغلی و تحصیلی، مقاومت در برابر استرس، سلامتی و کیفیت روابط اجتماعی و ازدواجی صورت گرفته است.

 

 

بنابراین با توجه به جایگاه هوش هیجانی در اعتماد سازمانی  و اثرات پایدار آن در موفقیت شغلی، سلامت و کیفیت زندگی در آینده، کاهش ترک کار مدیران و کاهش تغییر و تبدیل در مدیران و با توجه به اینکه مدیران با هوش هیجانی کمتر، بیشتر از همتایان خود ترك شغل نموده، اهمیت انجام این تحقیق ضروری می باشد.

 

 

بنابراین با توجه به اهمیتی که هوش هیجانی در ایجاد اعتماد سازمانی ایفا می کند تحقیق در نظر دارد رابطه هوش هیجانی و اعتماد سازمانی را در میان مدیران مدارس مقطع متوسطه شهر کرمانشاه نشان دهد، به این صورت که  این پژوهش به بررسی هوش هیجانی می پردازد تا بدینوسیله مشخص گردد که  هر چقدر در مدیران هوش هیجانی بالاتر باشد در شرایط گوناگون اعتماد سازمانی بیشتری ایجاد می شود.

 

 

 

. انتظار می رود پژوهش حاضر با روشن کردن رابطه ی بین این دو، به گسترش درک و آگاهی در این زمینه کمک کرده کند و همچنین یافته های پژوهش در ارائه بهترین روش برای بکارگیری هوش هیجانی برای مدیران و به کارگیری راهبرد مناسب اعتماد سازمانی برای دست اندرکاران این حوزه که شامل مدیران آموزش و پرورش و مدیران مدارس است کمک کند و به این طریق هر چه بیشتر از توانمندیهای مدیران در ارائه خدمات به کارکنان آموزش و پرورش، معلمان و دانش آموزان استفاده گردد تا به تبع آن شاهد رضایت شغلی معلمان و اثربخشی عملکردشان، رضایت والدین، رضایت دانش آموزان و بهبود عملکرد فارغ التحصیلان مدارس و در نهایت  باعث رشد وبالندگی  هر چه بیشتر نظام مقدس تعلیم وتربیت در كشورمان باشیم.

 

 

 

 

 

4-1 اهداف پژوهش

 

 

هدف کلی

 

 

بررسی رابطه بین هوش هیجانی با اعتماد سازمانی در مدیران دبیرستان های شهر کرمانشاه.

 

 

اهداف ویژه

 

 

1.تعیین رابطه بین خودآگاهی با اعتماد سازمانی در مدیران دبیرستان های شهر کرمانشاه.

 

 

2.تعیین رابطه بین خودکنترلی با اعتماد سازمانی در مدیران دبیرستان های شهر کرمانشاه.

 

 

3.تعیین رابطه بین خودانگیزی با اعتماد سازمانی در مدیران دبیرستان های شهر کرمانشاه.

 

 

4.تعیین رابطه بین همدلی با اعتماد سازمانی در مدیران دبیرستان های شهر کرمانشاه.

 

 

5.تعیین رابطه بین مهارتهای اجتماعی با اعتماد سازمانی درمدیران دبیرستان های شهر کرمانشاه

 

 

 

 

 

5-1 سؤالات پژوهش

 

 

سؤال کلی

 

 

آیا بین هوش هیجانی با اعتماد سازمانی در مدیران دبیرستان های شهر کرمانشاه رابطه ی معنی داری وجود دارد؟

 

 

سؤالات ویژه                                                                                                                        

 

 

1.آیا بین خودآگاهی با اعتماد سازمانی در مدیران دبیرستان های شهر کرمانشاه رابطه ی معنی داری وجود دارد؟

 

 

2.آیا بین خودکنترلی با اعتماد سازمانی در مدیران دبیرستان های شهر کرمانشاه رابطه ی معنی داری وجود دارد؟

 

 

3.آیا بین خود انگیزی با اعتماد سازمانی در مدیران دبیرستان های شهر كرمانشاه رابطه ی معنی داری وجود دارد؟

 

 

3.آیا بین همدلی با اعتماد سازمانی در مدیران دبیرستان های شهر کرمانشاه رابطه ی معنی داری وجود دارد؟

 

 

4.آیا بین مهارتهای اجتماعی با اعتماد سازمانی در مدیران دبیرستانهای شهر گرمانشاه رابطه ی معنی داری  وجود دارد؟

 

 

 

 

 

6-1 فرضیه های پژوهش

 

 

فرضیه اصلی

 

 

بین هوش هیجانی با اعتماد سازمانی در مدیران دبیرستان های شهر کرمانشاه رابطه ی معنی داری وجود دارد.

 

 

فرضیه های ویژه

 

 

1.بین خودآگاهی با اعتماد سازمانی در مدیران دبیرستان های شهر کرمانشاه رابطه ی معنی داری  وجود دارد.

 

 

 

 

 

2.بین خودکنترلی با اعتماد سازمانی در مدیران دبیرستان های شهر کرمانشاه رابطه ی معنی داری  وجود دارد.

 

 

 

 

 

3.بین خودانگیزی با اعتماد سازمانی در مدیران دبیرستان های شهر کرمانشاه رابطه ی معنی داری  وجود دارد.

 

 

 

 

 

4.بین همدلی با اعتماد سازمانی در مدیران دبیرستان های شهر کرمانشاه رابطه ی معنی داری  وجود دارد.

 

 

 

 

 

5.بین مهارت های اجتماعی با اعتماد سازمانی در مدیران دبیرستان های شهر کرمانشاه رابطه ی معنی داری  وجود دارد.

 

 

 

 

 

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)